اعتقاد به تقدیر و سرنوشت در ایلیاد و شاهنامه (مطالعه موردی: مرگ اسفندیار و هکتور)

در این مقاله نگارنده بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی که به همسانی ها و اشتراک های جهانی در آثار ادبی وتجربه های مشترک انسانها توجه دارد، به تحلیل حضور سرنوشت و تقدیر در مرگ دو قهرمان حماسی ایلیاد و شاهنامهیعنی اسفندیار و هکتور می پردازد. مرگ اسفندیار که به پیشگویی جاماسب در نبرد با رستم مقدر شده است، با وجودتلاش بسیاری از بازیگران داستان در بازداشتن اسفندیار از نبرد با رستم در طول داستان رقم میخورد؛ گویی قدرت مرگو بازی سرنوشت از همه آنها نیرومندتر است. در ایلیاد نیز وقتی خدایان میخواهند در جنگ میان آخیلوس و هکتوردخالت کنند، زئوس ترازوی زرین سرنوشت را به دست میگیرد و کفه هکتور به دوزخ میرسد. این مرگ مقدر، سرنوشتپهلوان ایلیاد است که هیچ گریزی از آن نیست و هیچکس نمی تواند مانع از نبرد هکتور با آشیل و مرگ وی شود. باور بهتقدیر و سرنوشت بهویژه در مرگ قهرمانان بزرگی چون اسفندیار با وجود رویینتن بودن و یا هکتور با تمام قدرت وزورمندیاش نشان میدهد انسان از اعصار گذشته با وجود میل به جاودانگی و نامیرایی، فناپذیری خویش و تسلیم در برابرمرگ را پذیرفته و در آثار ادبی اش جلوه گر ساخته است.

کلیدواژه ها:

تقدیرباوری ، اسفندیار ، هکتور ، شاهنامه ، ایلیاد