فاطمه شکیبا - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی
حسن گرمایی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی

حضور زنان در دوره پهلوانی شاهنامه پررنگ تر از دو دوره اساطیری و تاریخی آن می باشد. زنان شاهنامه در هر نقشی به کمال ظاهر می شوند؛ در داستان های عاشقانه، عاسقانی دلباخته و پاک هستند، در نقش مادری، مادرانی فداکار و دلسوز و از جان گذشته اند، و حتی در هنگامه جنگ، رزم آورانی میهن دوست و جنگاورند. داستان پر آب چشم رستم و سهراب، یکی از سه ماجرای تراژیک شاهنامه است. با این وجود حضور زنان در این داستان باعث می شود تا در کنار داستان حماسی و غمگنانه کشته شدن پسر به دست پدر، ظرافت های زنانه مانند عشق و دلباختگی و دلسوزی مادرانه بر زیبایی این داستان بیفزاید. تهمینه مادر سهراب با حضور در خوابگاه رستم، آغازگر این غمنامه برای خود است؛ تا جایی که در فراق فرزندش جان خود را از دست می دهد. گردآفرید از معدود زنان شاهنامه است که تبار ایرانی دارد و جنگاور و خردمند و زیباست. او با قرار گرفتن در برابر سهراب در میدان رزم یکی از زیباترین صحنه های شاهنامه را می آفریند. نگاه فردوسی به زن بی توجه به آنچه درباره زن در زمانه او جاریست نگاهی زیبا و خردمندانه وکاردان و وفادار است.

اسطوره زنان، رستم و سهراب، تهمینه، گردآفرید