سیدامیرمحمد علویزاده - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
مهدی کرمانی - دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

در چارچوب روند تحول مفهوم توسعه به معنای عام آن، مفهوم توسعه روستایی نیز در گذر زمان دستخوش تغییر و تحول گردیده است. زمینه چنین تغییر و تحولاتی در پارادایم توسعه روستایی به تاسی از پارادایم حاکم بر توسعه از اواخر دهه 1980 میلادی مطرح شده است. در این الگو جهت غلبه بر چالشهای پیش روی توسعه روستایی در آستانه هزاره ی سوم، اندیشه توسعه پایدار، تئوری بنیادی در برنامه ریزی توسعه روستایی قلمداد شده است. بواسطه تحولات شکل گرفته در حوزه های مذکور و حاکمیت الگوی توسعه پایدار در دهه های اخیر، نوع نگرش به روستا و اقتصاد روستایی نیز تا حدودی دستخوش تحول شده است. بطوریکه در قالب این الگو پایداری معیشت و امنیت اقتصادی در نواحی روستایی اهمیتی بسیار اساسی و ضروری دارد زیرا از طرفی باید با افزایش کارآمدی و اثربخشی، میزان بهره وری از ظرفیتها و توان های بالقوه و بالفعل موجود در فعالیتهای اقتصادی را افزایش داد و از طرف دیگر جهت تضمین استمرار معیشت، ایجاد اشتغال، درآمد و... اقدام به متنوع سازی فعالیتهای اقتصادی در فضاهای روستایی نمود. اتخاذ چنین راهبردی از طریق کارکردهای خود در شرایط نامساعد طبیعی و انسانی، پایداری سکونت را در این نواحی تضمین خواهد نمود. در این مقاله ضمن بررسی اقتصاد روستایی، راهبرد متنوع سازی، کارکردها و الزامات دستیابی به آن مورد بحث قرار خواهد گرفت.

متنوع سازی، نواحی روستایی، توسعه پایدار، فعالیتهای اقتصادی