صفرعلی شبانی خطیب - کارشناس ارشد پژوهش هنر ، عضو هیئت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای -دانشکده فنی دختران نرجس سمنان
مهسا فریدنیا - کارشناس ارشد ارتباط تصویری ، مدرس دانشگاه فنی و حرفه ای-دانشکده فنی دختران نرجس سمنان

نگاره های سنتی ایران بازتابی از دنیای خیالی نگارندگانی، که نه تنها یک دا ستان را به تصویر می کشند بلکه علاوه برنمایش ادبی یک اثر به تفسیر تاریخی و جزئیات زندگی مردمانی می پردازند که در آن عصر می زیسته اند و بازتابیاست از دنیایی پر از زیبایی سحرگونه بااجرا و پرداختی فوق العاده که همچون گوهری درخشان از رنگ های الوان بربلندای تاریخ نقاشی ایران و جهان می درخشد. یکی از این ادواردرخشان نگارگری دوره صفوی است که به عنوان وارثاندو مکتب تبریز و هرات شناخته می شوند: چنانچه ترکیب بندی های پر تحرک و رنگ های پر تلالو مکتب تبریز را باترکیب بندی های حساب شده و متوازن و رنگ های ملایم هرات را با هم درمی آمیزند، که حاصل این آمیزه های شرقی وغربی سبب گردید تا مکتبی با عظمت صفوی پدید آید.این پژوهش به صورت توصیفی - تحلیلی و متکی بر تحلیل محتواست. روش گردآوری داده مستندات دیداری (نگارهبرجای مانده) اسنادی بوده و تحلیل آنها، کیفی است. این بررسی به شکلی موردی، تنها بر پایه آیکونولوژی متمرکزاست که بر اساس نظریه پانوفسکی شکل گرفته است، هدف از این روش رسیدن به معنا و محتوای آثار هنری بالاخصنگارگری ایرانی ست. که عالم صور را به عالم معنا مربوط می کند وفراتر ازساختار بصری اثر، که دارای نظام پیچیده وگسترده ی ست در برگیرنده اخلاق، عرفان و جامعه خلق اثر بوده است به گونه ای که از فرآیند تفسیر اثر در طی سهمرحله راهبردی؛ توصیف، تحلیل و تفسیر اثر شکل گرفته است ونتایج حا صله نشان از یک اثر تجسمی درلایه ها وسطح های کلی وجزئی گوناگون است که هویت فرهنگی جامعه ای را بازتاب می کند و رمزگشایی ازاین معانی پنهاندر روابط بینامتنی اثر راهگشایی برای درک بهتر آن می باشد.

آیکونولوژی، آیکونوگرافی، پانوفسکی، سلطان محمد ، نگارگری