گونه شناسی فرم و محتوا در تزئینات خط گلزار

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 6,136

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

AUICPCONF01_014

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1398

چکیده مقاله:

خط گلزار یکی از شیوه های تفننی خوشنویسی است. در اینگونه، درون خط اغلب با تصاویر گیاهی و گاه حیوانیو انسانی آرایش میشود. به نظر می رسد نخستین آثار فن گلزار در خوشنویسی به منزله ی بخشی از مهارت تذهیب کارپیش رفته است. از قرن سیزدهم نقوش پیکره ها با موضوعیت مذهبی و اعتقادی به گلزار افزوده شد. اوج تنوع نقوش ونگاره ها را در دوره قاجاریه شاهد هستیم. از اواخر قرن 14 ، نقوش کم کم با واقع گرایی وارده از غرب آمیخته و رنگ و بویاروپایی گرفت و از نور و پرداز بیشتر بهرهمند شدند. در سالهای اخیر نقوش گلزار دستخوش تغییرات شدند و فقطجهت پرکردن فضای سیاه کلمات با گل های ختایی و اسلیمی به کار رفته است. هدف اصلی این پژوهش گونه شناسی وبررسی تحول فرم و مضمون به کاررفته در خط گلزار است و به شیوه تاریخی توصیفی، تحولات فرم نقوش به کار رفتهدر خط گلزار در دوره های صفویه، افشار، زندیه و قاجار را مورد بررسی قرار داده است.جمع آوری داده ها به صورتکتابخانه ای و میدانی به صورت مشاهده از آثار موزه ها انجام پذیرفته است. در نتیجه این تحقیق مشخص می شودهنرمندان گلزار با گلهای تذهیب و اسلیمی، گل و بوته، گل و مرغ ، نقوش جانوری - اساطیری، نقوش انسانی و روایاتمذهبی، آرامگاه ها و خوشنویسی درون خطوط را مزین می نمودند .این نقوش در چهارگروه مذهبی، باستانی، ادبی ودرباری دسته بندی می گردد .از استادان برجسته خط گلزار چون محمود زین الدین، محمدباقر زرین قلم، محمدکاظم،محمد صادق، محمدعلی، عباس بنصبور، حسنزرینقلم، شیخ علی سکاک و محمدعلی خیارجی می باشند.

نویسندگان

رئوفه حجازی

فارغ التحصیل کارشناسی ارشد تصویرسازی، دانشگاه فردوسی مشهد

مهدی صحراگرد

استادیار گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران