ماریه خرمی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه پیام نور
محمود ولی زاده - استادیار گروه علوم کشاورزی دانشگاه پیام نور

پیشرفت های اخیر در مطالعات ژنوم و کاربرد نشانگرهای مولکولی در ترکیب با شیوه های سنتی اصلاح نباتات، جهت های جدیدی را برای اصلاح نباتات به عنوان علم بین رشته ای برای بهبود محصول ایجاد کرده است. استفاده از نشانگرهای مولکولی طی چند ده ه گذشته، نقش تکاملی در بخش کشاورزی ایفا کرده است. اصلاح نباتات از طریق نشانگرهای ژنتیکی به انتخاب با پتانسیل وسیع برای بهبود کارایی روش های معمول کمک می کند. نشانگرهای مولکولی نیز برای شناسایی صفات اقتصادی مهم در جمعیت اصلاحی جهت کمک به دستکاری ژنتیکی بیشتر در کوتاه مدت مفید می باشند. برخی از نشانگرهای مولکولی شامل نشانگرهای طول قطعه محدود((RFLP، چندشکلی طول قطعه تقویت شده((AFLP، توالی ساده تکرار شونده((SSRs، چندشکلی تک نوکلئوتیدی((SNP و ریزماهواره ها و رتروترنسپوزون ها می باشند. تکنیک های مختلف مارکری، تحقیقات ژنتیکی پیچیده در سطح پروتئومیک را برای هدفمند کردن اصلاح در کشاورزی تسهیل کرده است. در این مقاله، مزایای انواع مختلف نشانگرهای مولکولی و کاربرد آنها در اصلاح نباتات برای توسعه کشاورزی بیان شده است.

نشانگرهای ژنتیکی، انواع نشانگرهای مولکولی، اصلاح نباتات، توسعه کشاورزی