تبیین اعاده دادرسی در حقوق ایران(متقاضیان اعاده دادرسی، مقایسه در امور مدنی و کیفری و حقوق و تکالیف خوانده در آن)

اعاده دادرسی روشی است جهت دوباره قضاوت کردن دعوایی که سابقا نسبت به آن رسیدگی صورت گرفته و رای نیز صادر شده است. در اعاده دادرسی محکوم علیه، وکیل، نماینده قانونی او و در شرایطی همسر، وراث قانونی و وصی محکوم علیه، دادستان کل کشور و دادستان مجری حکم حق درخواست دارند. هدف از تدوین این مقاله، تبیین نهاد اعاده دارسی می باشد که در سه مبحث متقاضیان درخواست، مقایسه اعاده دادرسی در امور مدنی و کیفری و حقوق و تکالیف خوانده در اعاده دادرسی مورد بررسی قرار گرفته شده است. قابلیت اعاده دادرسی و حتی صرف درخواست اعاده دادرسی مانع از اجرای حکم نیست. در صورتی که قرار قبولی درخواست اعاده دادرسی صادر شود، از آنجاییکه با تشخیص دادگاه علایمی مبنی بر نادرست بودن حکم وجود دارد و اجرای آن ممکن است خساراتی را برای متقاضی اعاده دادرسی ایجاد کند، بنابراین در مواردی که جبران این خسارت ناممکن است، اجرای حکم متوقف می‎شود. با توجه به ماده 437 قانون آیین دادرسی مدنی، با صدور قرار قبولی اعاده دادرسی اصل بر توقف عملیات اجرایی حکم است؛ مگر اینکه محکوم‎به، مالی باشد و محکوم‎له تامین مناسبی برای اجرای حکم بدهد. البته عملیات اجرایی زمانی متوقف می‎شود که حکم در حال اجرا باشد اما در صورتی که حکم قبلا اجرا شده بود، دادگاه تا صدور حکم اعاده دادرسی نباید در خصوص اعاده‎ وضعیت عملیات اجرایی تصمیم بگیرد. باید توجه داشت که دادگاه در این خصوص نباید راسا اقدام کند بلکه با تقاضای خواهان اعاده دادرسی، دادگاه دستور توقف اجرای حکم را می‎دهد.پس از توقف عملیات اجرایی تا معلوم شدن نتیجه‎ قطعی، اعاده دادرسی همچنان متوقف می‎ماند مگر اینکه محکوم‎به مالی باشد و محکوم‎له درخواست ادامه‎ آن را مطرح کند که در این ‎صورت با اخذ تامین، عملیات اجرایی ادامه می‎یابد.

کلیدواژه ها:

اعاده دادرسی ، محکوم علیه ، دادستان ، حقوق و تکالیف خوانده