دیاکو محمدامینی - گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
مراد جعفری - گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
امیر رحیمی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
محسن برین - گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر عامل محرک متیل جاسمونات (MeJA) بر تولید کدئین در کشتسوسپانسیون سلولی خشخاش ایرانی (.Papaver bracteatum Lind L). جهت القای کالوس و استقرارسوسپانسیون سلولی از ریزنمونه هیپوکوتیل در محیط کشت پایه MS حاوی فیتوهورمون های مقتضی انجامگرفت. عامل محرک MeJA در غلظت های مختلف (100 ، 150 و 200 میکرومولار) پس از ده روز از کشت هایسوسپانسیون (اواخر رشد نمایی) اعمال شد. پس از سه زمان معرض گذاری (48 ، 72 و 96 ساعت)، نمونهبرداری های انجام و میزان کدئین در کشت های تحت تیمار MeJA توسط آنالیز HPLC مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج آنالیزهای آماری نشان داد که بین غلظت های مختلف MeJA و در زمان های مختلف از نظرمیزان تجمع کدئین اختلاف معنیدار آماری وجود دارد. بیشترین میران تجمع کدئین 72 ساعت بعد از اعمالMeJA با غلظت 200 میکرو مولار (19 / 5 میلی گرم در گرم ماده خشک) بدست آمد که تقریبا 4 برابر بیشتراز مقدار کدئین نمونه شاهد بود. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که در کشت های درون شیشه ای خشخاشایرانی با استفاده از تکنیک تهییج با عوامل محرک MeJA میتوان آلکالوئیدهای مورفیننی گیاه خشخاشایرانی را تولید نمود.

خشخاش ایرانی، متیل جاسمونات، کشت سوسپانسیون سلولی، کدئین