محمداسمعیل بلوری - عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی

انسان موجودی اجتماعی است. زندگی اجتماعی، حفظ نظم و ایجاد امنیت، نیازمند قانون است. قانون هم نیازمند مجری است. سازمانی که چگونگی تهیه قانون و اجرای آن را بر عهده دارد، در عرف سیاسی دولت یا حکومت نامیده می شود. دولت نبوی اولین دولت تاسیس شده در اسلام توسط حضرت محمد (ص) بوده است. شیعه و سنی هر دو باتفاق قبول دارند که حضرت محمد (ص) دارای صفات و خصوصیات ویژه ای بوده که بخاطر داشتن آن ویژگی ها بر همه مسلمین ولایت داشته است (النبی اولی بالمومنین...). شاخصه های دولت نبوی چیست با رحلت رسول اکرم (ص) دو برداشت کاملا متفاوت از دولت نبوی به وجود آمد. برداشت اول تئوری خلافت اهل تسنن، و برداشت دوم تئوری امامت شیعه امامیه است. هریک از این دو تئوری دولت از منظر موضوع شناسی، معرفت شناسی، روش شناسی و جامعه شناسی کاملا با هم اختلاف اساسی دارند. در این مقاله، چارچوبه های اساسی تئوری امامت شیعه امامیه مورد بررسی قرار می گیرد. دولت در تئوری امامت شیعه امامیه در عصر حضور امام معصوم (ع) بر مبنی معیار و ملاک های دولت نبوی است. پیامبر اکرم (ص) علاوه بر شان نبوت تشریعی که همان اخذ و ابلاغ قوانین اسلام از سوی خداست، شان امامت که همان اجرای قوانین الهی است را دارا بود.

دولت، دولت نبوی، دولت امامت شیعه، عصر حضور امام معصوم.