مطالعه اثرات هیستوپاتولوژیک سم دیازینون در بافت های مختلف خرگوش پس از مصرف سم به صورت تماس جلدی

هدف: امروزه حشره کش ها و سموم دفع آفات نباتی به میزان زیادی در صنایع کشاورزی، دامپزشکی و پزشکی مصرف می شوند و در نتیجه افراد زیادی به طور مداوم در تماس با غلظت های گوناگون این سموم قرار دارند. این سموم همواره آسیب رسان بوده و حیات انسان و حیوانات را تهدید می کنند. هدف از این تحقیق تعیین آثار هیستوپاتولوژیک تماس جلدی سم دیازینون در بافت های مختلف خرگوش به عنوان مدل آزمایشگاهی می باشد. این مطالعه ، تغییرات گوناگون بافتی ارگان های حیاتی بدن شامل کبد، کلیه ، مغز، قلب ، معده، روده و بیضه را پس از مصرف سم تعیین می نماید. مواد و روش کار: در این مطالعه تعداد12 سر خرگوش خریداری و در دو گروه 6 تایی و در قفس های مخصوص نگهداری شد و شرایط استاندارد رعایت گردید. درگروه یک (کنترل)، از حلال سم به تنهایی و درگروه دو از سم دیازینون استفاده گردید. نحوه تجویز سم به صورت تماس جلدی موضعی بوده و غلظت های مورد نظر سم روزانه یک بار به مدت چهار هفته ، 28 روز کامل به پوست حیوان مالیده شد . آزمایشات پاتولوژی ابتدا از طریق بررسی ماکروسکوپیک و نهایتا مرگ بدون درد حیوان، سپس کالبدگشایی و تهیه مقاطع بافتی جهت بررسی هیستوپاتولوژیک و رنگ امیزی معمولی H&E انجام پذیرفت . نتایج و بحث : در گروه خرگوش هایی که به سم دیازینون آغشته شده بودند آثار و نشانه هایی مانند عدم تعادل، لرزش بدن،کاهش وزن، افزایش تحریک پذیری و افزایش ترشحات از بینی و دهان دیده شد و همچنین در دو مورد التهاب و تورم در پوست ناحیه گوش که محل تماس سم بود؛ مشاهده گردید. در گروه کنترل آثار و نشانه های غیر طبیعی دیده نشد. در مورد آزمایشات میکروسکوپی ، در گروه کنترل به جز موردی پرخونی در روده و یک مورد تغییر چربی خفیف در کبد آثار و نشانه های آسیب شناسی دیگری مشاهده نگردید. در گروه تیمار آثار هیستوپاتولوژیک متنوعی در ارگان های مختلف دیده شد که در بعضی موارد شدید و کشنده بود و باعث مرگ حیوان زودتر از روز 28 گردید. تغییرات به وجود آمده شامل پنومونی بینابینی در ریه ، آمفیزم، پرخونی و اپیتلیالیزیشن در ریه ، نکروز و مرگ سلول های کبدی، تجمع چربی در کبد، نکروز لوله های ادراری،کست هیالن و پرخونی در کلیه ، پرخونی و التهاب مننژ، نکروز نورون ها و تغییرات اسفنجی در پارانشیم بافت اعصاب مرکزی، پرخونی و التهاب در معده، التهاب در روده، نکروز اسپرماتوسیت و پرخونی در بیضه ، نکروز و آتروفی سلول های عضلانی در قلب و التهاب چرکی و غیر چرکی در پوست گوش بود.

کلیدواژه ها:

دیازینون ، تماس جلدی ، هیستوپاتولوژی ، خرگوش