بررسی رابطه بین درصد رطوبت خاک در اعماق 20 و 50 سانتی متری با مقدار بارش روزانه در سامانه های سطوح آبگیر باران

درحال حاضر یکی از روش های بهبود و افزایش رطوبت پروفیل خاک با هدف استقرار وتوسعه پوشش گیاهی استفاده از سامانه های سطوح آبگیر باران می باشد. به همین منظور پروژه تحقیقی حاضر در ایستگاه تحقیقاتی پخش سیلاب قره چریان، واقع در فاصله 35 کیلومتری شمال غرب شهر زنجان به مورداجرا گذاشته شد. سطوح آبگیر باران مورد آزمایش، به ابعاد 8×5 متر با تیمارهای شاهد A، بدون پوشش گیاهی و سنگریزه و با فیلتر سنگریزه ای B، بدون پوشش گیاهی و سنگریزه وبدون فیلتر سنگریزه ای C، عایق بودن بخشی از سامانه و با فیلتر سنگریزه ای D و عایق بودن بخشی از سامانه و بدون فیلتر سنگریزه ای E در قالب طرح آزمایشات بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار می باشند. در طول داده برداری از اول اردیبهشت لغایت اواخر شهریور سال 1392شمسی به تعداد 9 واقعه بارندگی روزانه، دو بار آبیاری با فاصله 60 روز برای هر نهال 45 لیتر و 33 بار اندازه گیری رطوبت های در عمق های 20 و 50 سانتی متر صورت گرفت نتایج نشان داد که درتیمار شاهد بارندگی های فصل بهار نتوانسته باعث تولید رواناب شود و در نتیجه تاثیری بر افزایش مقدار رطوبت خاک بدلیل کمی بارش داشته باشد. دردو تیمار C,B نسبت به حالت شاهد تاثیرپذیری رطوبت خاک از بارش روزانه بیشتر شده و حالت افزایش نشان می دهد. در تیمارهای E,D تاثیرپذیری رطوبت خاک از بارش روزانه خیلی بیشتر شده و حالت افزایش زیادتری را نشان می دهد. که بدلیل وجود سامانه دارای سطح عایق بدلیل غیر قابل نفوذ بودن سطح سطوح آبگیر بوده که به بارش های کم هم واکنش های نشان داده و تولید رواناب نموده است. روند زمانی متوسط رطوبت در عمق های 20 و 50 سانتی متری در همه تیمارها تقریبا برهم منطبق هستند. این وضعیت بیانگر آن است که توزیع رطوبت در حد فاصل عمق 20 الی 50 سانتی متر هم روند بوده و دارای تفاوت قابل توجه با همدیگر نیستند. ولی برحسب میزان رواناب جمع شده و در چاله نهال ها بعضا رطوبت عمق 20 سانتی متر بیشتر از عمق 50 سانتی متری است.

کلیدواژه ها:

استحصال آب باران ، بارندگی روزانه ، پروفیل رطوبتی خاک ، زنجان