عباس ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی
مجتبی شوریان - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی

در طول تاریخ، جهان شاهد نیاز روز افزون به تامین آب مطمئن، با کیفیت و مقرون به صرفه برای مصارف شهری، کشاورزی و صنعت بوده است. بدین منظور و برای تعیین و ارزیابی طرحهای مهندسی، مدل های شبیه سازی و بهینه سازی و روش های مدل سازی متنوعی برای کمک به مدیران و برنامه ریزان توسعه یافته اند. هدف از ارائه ی چنین مدل هایی دست یابی به طراحی مطلوب سامانه های منابع آب و بهره برداری کار آمد از این سامانه هاست. در این پژوهش به منظور بهره برداری بهینه از سد گتوند با هدف تامین نیازهای پایین دست در کنار کنترل کیفی آب رودخانه از یک رویکرد شبیه سازی بهینه سازی با استفاده از ترکیب مدل شبیه سازی سد و رودخانه (MODSIM) و الگوریتم بهینه سازی فراکاوشى ازدحام دسته ذرات (PSO) استفاده شده است. تابع هدف به گونه ای تعریف شده است که تامین نیازها در حوضه مورد مطالعه حداکثر شود و از طرفی مقدار هدایت الکتریکی (EC) که خود تابعی از رهاسازی از سد است در نقطه کنترلی از حد مجاز فراتر نرود و همچنین برای جریان رودخانه یک دبی ایمن تعریف شده که در نقطه کنترلی از حد مجاز بیشتر نشود. از مقادیر حجم ذخیره مخزن در هر گام زمانی به عنوان متغیر تصمیم استفاده شده است. نتایج الگوی تخصیص آب و مدیریت کیفی و مزیتهای سیستم تحت سناریوهای مختلف تجزیه و تحلیل شده است. نتایج به خوبی نشان دهنده کاهش قابل ملاحظه میزان هدایت الکتریکی است در حالی که حجم تامین نیازها هم به صورت محسوسی قابل افزایش است

برنامه ریزی کمی کیفی، بهره برداری بهینه از سد، شبیه سازی، بهینه سازی.