مرضیه حاجی زاده - دانشجوی کارشناسی ، شیراز
فاطمه دوگانی - دانشجوی کارشناسی ، شیراز
مریم عباسی

زبان عبارت است از تمام نمادها ، علامت و وسایلی از هرنوع ، که به وسیله حواس مختلف بین افراد ارتباط برقرار می کند. (خالقی طرفی، 1389 ). نقش ارتباطی زبان همواره به عنوان نقش اصلی آن مورد تاکید است و اززبان به عنوان وسیله ای که ما رادر جهت شناخت جهان یاری می کند یاد می شود. (ناصح، ، 1384 ،صص 273 - 278 ) در جهانی که اغلب تحت نفوذ صدا ها و زبان شفاهی است توانایی شنیدن و صحبت کردن حلقه مهمی در تحول ارتباطات انسانی است. کودکان شنوا با گوش دادن به صداهای پیرامون خود، صحبت کردن را می آموزند. ( امیری مجد ، 1393 ، ص 416 ) . برخی بیان می کنند که ناتوانی اولیه کودک ناشنوا ، محرومیت از صدا نیست بلکه محرومیت از زبان است. کودکانی که توانایی شنیدن دارند از طریق شنیدن، درک و بیان لغات را آغاز می کنند و از نظر شناختی به رسش میرسند ، اما برای کودکانی که قادر به شنیدن نیستند یا نمی توانند به خوبی بشنوند این تجربه کمتر حاصل می شود و آن ها مدرسه را با تاخیر در رشد زبانی آغاز می کنند. (کاکاوند، 1389 )، برخی افراد که دچار نارسایی شنوایی هستند می توانند به کمک سمعک، وسیله کم شنوایی ، از باقیمانده شنوایی خود استفاده کنند. برای برخی دیگر سمعک فایده ای ندارد؛ زیرا سمعک تنها صداها را بلندتر می کند.(روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی ، ص: 416 ). برای افرادی که ناشنوایی مادرزادی دارند، باوجود به کارگیری پیچیده ترین سمعک ها حتی اکثر صداهای بلند غیر قابل شنیدن است (روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی ،ص: 425 ). کسانی که نقص شنوایی عمیق دارند می توانند از کاشت حلزون استفاده کنند.اگر این فرآیند موفقیت آمیز باشد فرد می تواند صداهای محیطی را بشنود. علاوه براین ،کاشت حلزون می تواند به دانش آموزان دارای نقص شنوایی عمیق نیزکمک کند تا گفتار را بهتر بیاموزند. کاشت حلزون روش جدیدی است و بحث هایی را پدید آورده است. این روش گران است و اثر بخشی آن در درازمدت هنوز مشخص نشده است. برخی اعضای جامعه ناشنوایان ، به دلایل بالا با روش کاشت حلزون مخالف هستند . علاوه بر این آنها معتقدند که این روش به هویت فرهنگی ناشنوایان آسیب می زند و خودپنداره آن ها را به عنوان اعضای سالم و باکفایت جامعه تضعیف می کند ( امیری مجد ، 1393 صص 404 - 405 ). در مقایسه با دانش آموزان ناشنوا شاگردان کم شنوا دارای مشکلات کمتری هستند و اگر به موقع ، به مشکل آنان در مورد صحبت کردن و کاربرد زبان ، رسیدگی شود، از دانش آموزان طبیعی زیاد عقب نمی مانند ( نادری و سیف نراقی ، 1366 ، ص : 54 ) .افراد ناشنوا نمی توانند اطلاعات را از طریق گفتار دریابند (مگر اینکه لب خوانی کنند). آن ها مشکلات بزرگی را در تولید، کیفیت صدا و تمیز صدا دارند ، به هرحال اغلب افراد با نارسایی شنوایی ترکیبی از گفتار و اشاره کردن را به کار می برند (هاردمن و جی درو ، 1999 ، ص: 425 ). در واقع موثرین ترین روش ارتباط افراد ناشنوا با ناشنوایان دیگر و هم چنین با افراد عادی زبان اشاره است (مقدم، 1390 ). (درصورتی که بقیه افراد با این اشارات آشنایی داشته باشند.)