بهمن حاجی پور - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز
عبدالهادی درزیان عزیزی - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز
سجاد شمسی گوشکی - کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی- گرایش بازاریابی، دانشگاه شهید چمران اهواز

شناخت استراتژی­های محصول بازار چالشی جدی برای پژوهشگران حوزه مدیریت استرات ژیک بازار ایجاد کرده است. این پژوهشگران نیازمند کسب اطلاعات در مورد رقبا و قابلیت ­­­­­های داخلی شرکت (قابلیت های بازاریابی)، جهت شناخت استراتژی های محصول بازار هستند. این در حالی است که رابطه استراتژی­های محصول- بازار شرکت با قابلیت­های بازاریابی و عملکرد، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر، به دنبال بررسی تاثیر ابعاد مختلف استراتژی محصول- بازار شامل رهبری هزینه، تمایز و قلمرو محصول-بازار بر قابلیت­های بازاریابی شامل قابلیت­های تخصصی­شده و معماری بازاریابی و رابطه آن­ها با عملکرد بازار است. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت­های صادر­کننده و واردکننده از گمرکات جمهوری اسلامی ایران است. ابزار مورد استفاده جهت جمع­آوری داده­های لازم، برای آزمون 8 فرضیه این پژوهش، پرسشنامه است. پرسشنامه­ها در بین 401 نماینده شرکت صادرکننده و واردکننده از چهار حوزه نظارتی گمرکات کشور (هرمزگان، خوزستان، سیستان و بلوچستان و بوشهر) توزیع و جمع­آوری شد. داده­ها با استفاده از نرم­افزارهای SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده­ها نشان داد که استراتژی­های رهبری هزینه، تمایز و قلمرو محصول-­ بازار بر قابلیت­های معماری و تخصصی­شده بازاریابی تاثیر مثبت و معنی­داری دارند. همچنین، رابطه بین قابلیت­های معماری و تخصصی­شده بازاریابی با عملکرد بازار مثبت و معنی­دار است. نتایج آزمون مدل نیز نشان داد که مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار است.

استراتژی محصول, استراتژی تمایز, رهبری هزینه, قلمرو محصول, قابلیت های تخصصی-شده بازاریابی, قابلیت های معماری بازاریابی