بیژن شمس فلاورجانی - گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور اصفهان، اصفهان-ایران
سارا منصوری - قطب علمی ترانسژنزیز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان، اصفهان-ایران
مجتبی شفیعی - قطب علمی ترانسژنزیز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان، اصفهان-ایران
اکبر پیرستانی - قطب علمی ترانسژنزیز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان، اصفهان-ایران.گروه علوم دامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان، اصفهان-ایران

تلقیح مصنوعی باعث افزایش و بهبود پتانسیل ژنتیکی در اسب های با ژنتیک مطلوب می گردد. همچنین، تلقیح مصنوعی یک راه مناسب افزایش میزان آبستنی می گردد. گلوکز یکی از ترکیبات مهم رقیق کننده های منی در اسب می باشد که منجر به نگهداری اسپرم در شرایط سرما می گردد. هدف از این تحقیق مقایسه کیفیت اسپرم تازه اسب های سیلمی در زمان نگهداری با غلظت های مختلف گلوکز موجود در رقیق کننده ها می باشد. در این مطالعه از 8 راس اسب سیلمی اسپرم جمع آوری گردید و بلافاصله با رقیق کننده شیر کم چرب با غلظت های مختلف گلوکز (0، 2 / 1، 4 / 2 و 8 / 4 میلی گرم) با نسبت به 3 مورد رقیق سازی قرار گرفت. بعد از این مرحله، تحرک کلی، تحرک پیشرونده، شکل ظاهری و زنده مانی اسپرم با استفاده از نرم افزار کاسا و رنگ آمیزی ائوزین نیگروزین در دمای 5 درجه سانتی گراد در زمان های مختلف 12، 24، 36 و 48 ساعت بعد از رقیق سازی، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که تحرک کلی و پیشرونده بسمت جلو تفاوت آماری معنی داری ( 0 . 05> P) در غلظت 4 / 2 میلی گرم گلوکز نسبت به دیگر گروه ها در زمان 12 تا 24 ساعت داشت. شکل ظاهری و درصد زنده مانی اسپرم در گروه 2 / 1 میلی گرم گلوکز در زمان 24 تا 36 ساعت دارای اختلاف آماری معنی داری ( 0 . 05 > P) نسبت به دیگر گروه ها می باشد. در کل نتیجه گیری می گردد که غلظت های مختلف گلوکز در رقیق کننده دارای تاثیرات مطلوب بر اسپرم اسب های سیلمی می باشد و باعث بهبود کیفیت اسپرم تازه می شود. همچنین این مطالعه نشان داد که رقیق کننده های حاوی گلوکز بعنوان انرژی زا و ضد سرما می تواند بصورت موفقیت آمیز در رقیق سازی اسپرم اسب مورد استفاده قرار گیرد.

اسپرم، رقیق کننده، گلوکز، اسب، تحرک