مرضیه صلح طلب - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر دانشگاه شیراز
سید جواد ظفرمند - دانشیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

در استفاده از رنگزاهای طبیعی سالهای زیادی است که در فرش ایران جایگاه ویژه ایی دارد و چه بسا نمونه هایی از این رنگها هزینه های قابل توجه و در مواردی زمانبر هستند. در رنگرزی برای ایجاد رنگ آبی از نیل شیمیایی استفاده می شود. در گذشته رنگزای وسمه جهت ایجاد رنگ آبی کاربرد داشت. استفاده از نیل هزینه بردار است و وسمه به علت زمانبر بودن رنگرزی آن، استفاده چندانی ندارد. این پژوهش با مبنایی کاربردی به منظور سنجش رنگزایی جدید، جهت ایجاد فام آبی، با توجه به بهینه بودن در هزینه و زمان رنگرزی انجام گرفته است. در این پژوهش، در پاسخ به این سوال که آیا موسکاری به عنوان یک رنگزای جدید می تواند جایگزین رنگزای وسمه شود ، با توجه به گیاهی بودن هر دو رنگ، ثبات نوری و شستشویی کلاف رنگ شده با وسمه و موسکاری مورد مقایسه قرار گرفته شده است. با ارزیابی قابلیت جایگزینی گیاه موسکاری با وسمه این نتیجه حاصل شد که به دلیل بهینه بودن این گیاه در رنگرزی از نظر هزینه و زمان و با توجه به ثبات نوری ضعیف آن، می توان جهت رنگرزی الیافی که کمتر در معرض نور قرار می گیرند استفاده کرد

رنگهای طبیعی، وسمه، موسکاری، ثبات نوری، ثبات شستشویی