محمد مظاهری - پزشک و دکترای تخصصی طب ایرانی، استادیار گروه طب ایرانی دانشکده پزشکی گروه طب ایرانی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

بیان مسئله: با توجه به تاکید سازمان بهداشت جهانی مبنی بر احیاء طب مکمل و آموزههای سنتی در هر کشور مبتنی برشواهد روز، طی دهه اخیر شاهد گسترش فرآورده های گیاهی و جانوری در جهان بودهایم، در این راستا بر آن شدیم محصولات حاصله از زنبور عسل را در بازار دارویی ایران و داروخانه های کشور مورد مداخله قرار دهیم. روش اجرا: دارونامه های منتشر شده از شرکت های تولید کننده داروهای گیاهی و سنتی و به بروشورهای دارویی شرکت های موزع و کارخانه های داروسازی در حوزه مدنظر مورد بررسی قرار گرفت و از فرآورده هایی که حاوی عسل، ژل رویال و بره موم بود فیش برداری شد. یافته ها: بعد از بررسی پیش گفت کپسول پاورگل، ویال خوراکی بیوتن، معجون دوسین، شربت فروگلوبین، شربت هانی تیم، خمیر دهانی دنتا باریج، لوسیون ژل رویال، صابون عسل و بادام گل سیتو، پرل رویال ژل، شربت کیندر رویال ژل، کپسولاورامین اف، لوسیون پره پولیس، قرص پروایکس و ... یافت شدند. در این فرآوردهها از عسل، ژل رویال و بره موم استفاده شده است و بمنظور مدیریت درمان نازایی، ناباروری و تقویت عمومی بدن و سایر آثار ضد التهابی در اختیار پزشکان و سایر درمانگران آکادمیک قرار دارد. نتیجه گیری و پیشنهادات: با توجه به اقلیم جغرافیایی ایران و استعداد تولید و تکثیر کندوهای عسل، پیشنهاد می شود مقامات ذیربط و مسئول در این زمینه اهتمام بیشتری بورزند و بمنظور گسترش این فرآیند؛ زیرساختهای لازم و ارتباط عمیق و دوستانه و مبتنی بر شواهد علمی را بین درمانگران آکادمیک و تولیدکنندگان عسل فراهم آورند.

طب ایرانی، طب مکمل، زنبور عسل، عسل، ژل رویال، بره موم