علی امام وردی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده مهندسی، گروه مکانیک
محمدرضا مرکی - مربی، بیرجند، دانشگاه صنعتی بیرجند، دانشکده مهندسی، گروه مواد و متالورژی
محسن سدیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، شاهرود، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشکده مهندسی، گروه عمران
علی حسین زاده - دانشجوی دکتری، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده مهندسی، گروه مکانیک

آلیاژهای آلومینیوم گروه 7xxx شامل آلیاژ 7075 که نسبت استحکام به چگالی بالا و چقرمگی شکست مناسبی دارند و بهطور گسترده در صنایع هوایی و حملونقل ریلی استفاده میشوند. عوامل متعددی در تعیین تجربی انرژی شکست شارپی دخالت دارند (بهعنوان مثال زاویه شیار اولیه، عمق شیار، شعاع ریشه شیار، خروج از مرکز شیار نسبت به مرکز جرم چکش، ابعاد مقطع نمونه، شعاع و فاصله تکیه گاه ها، هندسه و سرعت ضربه چکش و روش ایجاد شیار اولیه مانند خانکشی یا ماشینکاری) مطالعه تغییرات پارامترها و بررسی اثر کمی تغییرات در انرژی نهایی اندازهگیری شده اهمیت فراوانی دارد. در تحقیق حاضر آزمایش ضربه شارپی برای نخستین بار در کشور بر روی نمونه های آلیاژ آلومینیومی از نوع 7075-T651 با اندازه کامل 10×10×55) میلیمتر ) با شعاع قوس شیارهای متفاوت (در بازه 0/19 تا 0/40 میلیمتر) انجام و انرژی شکست اندازه گیری میشود. تغییرات شیار ترک اولیه باعث تغییر در ضریب شدت تنش در مجاورت نوک ترک میشود که انرژی شکست در آزمایش ضربه شارپی تابع شیار ترک اولیه است. وجود ناپیوستگیهای هندسی مانند شیار یا سوراخ در یک جسم باعث توزیع غیریکنواخت تنش در اطراف آن یا همان تمرکز تنش میشود و همین عامل، علت اصلی کمتر بودن تنش شکست اعمالی از تنش شکست تئوری است؛ بنابراین تاثیر مضر وجود ترک، افزایش تنش موضعی و به وجود آمدن حالت تنش سه بعدی جلوی ریشه ترک که تحت شرایط کرنش صفحه ای بارگذاری شده است، میباشد . در سالهای اخیر شیارهای U و V شکل بسیار موردتوجه قرارگرفتهاند . چون این شیارها مثال خوبی از بزرگ بودن شعاع منطقه پلاستیک در اطراف شیار میباشند.

آلیاژ آلومینیوم 7075، اثر شعاع قوس شیار، شیار V شکل، آزمایش ضربه شارپی.