پیشینه و کاربری های کاریز در اردکان

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: اولین همایش ملی قنات، میراث ماندگار و آب
  • کد COI اختصاصی: QANAT01_026
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 399
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا حنیف زاده

مدرس دانشگاه و کارشناس رسمی دادگستری در رشته مهندسی آب

چکیده

کاریز یا قنات، سازه آبی نوآورانه ایرانیان کهن و نیاکان اردکانی ما است که با کمترین هزینه احداث و نگهداشت شده است و نقش اصلی را در تهیه و تامین آب مورد نیاز در بخش های کشاورزی و شرب از سفره های آب زیرزمینی یا آبخوان های درون سازنده ای نرم را داشته است. بی شک پیش از احداث هرگونه باشندگاه انسانی و ابنیه وابسته در اردکان و به منظور تامین نیازهای زیست مندی باشندگان آن زمان این منطقه، حفر و احداث کاریز یک امری اجتناب ناپذیر بوده است و کاریز، سازه خلاقانه ای بوده است که نیاکان ما برای جابجایی آب از ژرفای زمین به سطح و بهره وری بهینه و چند منظوره از آب آن در بخشهای کشاورزی و آشامش(شرب) و بهداشت از آن به بهترین شیوه ممکن، البته با تحمل رنج و زحمت، بهره برده اند و سنگ زیربنای مدنیت در مناطق کویری ایران و منطقه اردکان، حفر کاریز در نخست و سپس روی آوری به امر کشاورزی و ایجاد ابنیه شهری بوده است. در این ارتباط، هدف این مقاله بررسی پیشینه و کاربری های کاریز در اردکان می باشد. بررسی ها نشان می دهد آب کاریز با توجه به کیفیت در بخش های شرب و توامان در دو بخش بهداشت و کشاورزی در گذشته مصرف می شده است و آب کاریز باستثنای آب چاه مصرفی در حمام های عمومی، سایر نیازهای آبی باشندگان اردکان و مناطق کویری فلات مرکزی ایران در زمینه شرب و بهداشت و کشاورزی و تا حدودی صنعت را تامین می کرده است و بواسطه هوشمندی نیاکانمان در این خطه کویری، کاریز کم هزینه ترین منبع تامین آب مورد نیاز بوده است.

کلیدواژه ها

کاریز، آب زیرزمینی، اردکان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.