سحر پناهنده شهرکی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هرند
علی کبیری سامانی - عضو هیات علمی گروه معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هرند

از بدو پیدایش حیات و زندگی همواره ان سان در جستجوی راه های ارتباطی بهتر انتقال پیام و معارف (خواسته ها و دانسته های خود) به دیگران و همینطور دریافت متقابل اندیشه های دیگران بوده است، اما بدیهی است شیوه های دیگری نیز برای انتقال دادن یا بیان کردن و ارائه نمودن وجود دارند. از دانش نمادشناسی به سواد بصری تعبیر می شود. معماری هم بهدلیل ماهیت بصری بودنش، مهم ترین و پرمحتواترین نمادهای فرهنگ بشری را شکل می دهد. هویت یک مقوله ی دوجانبه است به گونه ای هویت را مردم می سازند که به صورت فرهنگ در میان مردم رواج دارد و آنها به دنباله ی فرهنگ خود معماری بومی و متناسب با فرهنگ خود را تولید می کنند. اتفاقی که بعد از این به وجود می آید آن معماری باعثانتقال آن فرهنگ و هویت می شود. معماری ایران در طول دوران های گذشته همواره دارای یک روند مشخص و استمراری بوده است که در اغلب اوقات با دوره قبل و بعد از خود رابطه منطقی داشته است. در گذشته نگاه معمار به انسان، زندگی و جامعه به نحوی بود که معماری دارای وحدت در عین کثرت بوده است و همواره تحت تاثیر شدید تفکرات اعتقادی مردم قرار داشته است معماری ایرانی – اسلامی دارای عملکردهای معماری برای هر فضا به اختصار گسترده می شده، مسکن حقیقتا و به درستی فضای سکونت و آرامش برای افراد یک خانواده بود و مدرسه به راستی جای درس و بحث و تعلیم و تعلم بود، در حالی که امروز ساختمان هایی ساخته می شوند، اما از ویژگی های عملکردی لازم منطبق بر نیازهای انسان برخوردار نیستند. در این مقاله سعی شده است تا هویت و هنر معماری ایرانی در تمدن اسلامی که خود از غنای معماری با هویت برخوردار می باشد با استفاده از چهار اصل معماری ایرانی-اسلامی: مردم واری، خودبسندگی، پرهیز از بیهودگی، درونگرایی و همچنین استفاده از عناصر بکار رفته در معماری ایرانی در جهت رسیدن به اهداف این مقاله به نگارش آمده است

هویت، هنر، معماری ایرانی ، تمدن اسلامی