افروز مکوندی - کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه دولتی، واحد خرم آباد
فروزان بیرانوند - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر

رشد سکونتگاه های غیر رسمی و حاشیه نشینی در چند دهه اخیر به عنوان چالش بزرگ در پیشرفت و برنامه ریزی های کلان شهری شده است. ایجاد این سکونتگاه ها در مکان های غیر رسمی و مطالعه نشده از لحاظ زمین شناسی و ژئومورفولوژی علاوه بر مشکلات اجتماعی، دچار مشکلات عوارض و پدیده های طبیعی می شوند. از جمله این معضلات حرکت های دامنه ای در ارتفاعات نزدیک این سکونتگاه هاست که به صورت زمین لغز، ریزش، خزش، بهمن و سولیفلوکسیون بروز پیدا می کنند. از دیگر مشکلات طبیعی این سکونتگاه ها بروز سیل در آنهاست که علت اصلی آن رشد غیر رسمی آنها در مسیل های رودخانه به عنوان ارزان ترین جایگاه جهت سکونت است. و همچنین برای دسترسی به آب، سکونتگاه ها در مناطق چشمه خیز رشد می کنند، مخصوصا چشمه های مناطق گسلی، بدین صورت جمعیتی روانه این سکونتگاه ها شده که بعدها می تواند یک منطقه فاجعه بار از لحاظ حرکت گسل و زمین لرزه باشد. در معرض طوفان های شدید و مناطق سست ژئومورفولوژی قرار گرفتن این مکان های مطالعه نشده از دیگر معضلات سکونتگاه های غیر رسمی است.

سکونتگاه های غیررسمی، ژئومورفولوژی، حاشیه نشینی، پدیده های طبیعی