بابک ساجدی فر - دپارتمان عمران، دانشکده فنی و کشاورزی مراغه، دانشگاه فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی، ایران.
محمدمهدی داداشی چکان - دپارتمان حسابداری، دانشکده فنی و کشاورزی مراغه، دانشگاه فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی، ایران.
سلیمان چراغی - دپارتمان حسابداری، دانشکده فنی و کشاورزی مراغه، دانشگاه فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی، ایران.

محیط سایبر یا محیط مجازی مفهومی است که اخیرا از سوی جرم شناسان و حقوق دانان مورد توجه قرار گرفته و همزمان با خلق این محیط جرایمی نیز در آن و با استفاده از آن به وقوع می پیوندد. مبارزه حقوقی با این جرایم مستلزم برداشتن چند گام اساسی بود: نخست جرم انگاری رفتارهای مجرمانه بود، البته جرم انگاری بدون ایجاد و احراز مسئولیت کیفری عملی تقریبا بی سرانجام تلقی می شود، شاید بر همین اساس بوده که قانون گذار ایران در قانون جرایم رایانه ای بر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی تاکید زیادی نموده و مسئولیت کیفری این اشخاص را برای نخستین بار در حقوق ایران صراحتا مورد توجه قرار داده است، به هر حال موضوع مسئولیت کیفری و تبیین گستره آن در حقوق جرایم رایانه ای از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، ممکن است سوالات زیادی در رابطه با گستره مسئولیت افراد در محیط مجازی مطرح شود، قانون گذار ایران فصل ششم از قانون جرایم رایانه ای را به موضوع مسئولیت کیفری اختصاص داده است و تغییری که قانون فوق الذکر ایجاد نموده شناسایی و ایجاد مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی در محیط مجازی است.

فضای سایبری، جرایم سایبری، مسئولیت کیفری، عوامل رافع مسئولیت کیفری.