تاثیر آب دریا بر هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک در کشت گیاه مریم گلی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 463

فایل این مقاله در 6 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ISCCDCE05_084

تاریخ نمایه سازی: 31 تیر 1398

چکیده مقاله:

سواحل در گذر تاریخ، جذاب ترین سکونت گاه ها برای انسان بوده و بشر امروزی نیز به تبعیت از نیاکان خود همواره مناطق ساحلی را به عنوان یک منطقه ی پرجاذبه برای سکونت مد نظر داشته است؛ به طوری که در پایان سال 2000 میلادی حدود دو سوم مردم جهان در حاشیه 60 کیلومتری از دریا زندگی می کردند (5). بیش از 130 رودخانه به دریای خزر می ریزد که بزرگ ترین آنها عبارتند از ولگا، اورال، کورا، ترک، سفیدرود، سولاک، سمور و گرگانرود. مجموع حوضه ی آبریز خزر 5/3 میلیون کیلومتر مربع است. آب ورودی سالیانه به دریای خزر حدود 300 کیلومتر مکعب است که تنها 8% از آن از حوضه ی آبریز واقع در ایران تامین می شود. رودخانه ولگا 80%، کورا 6%، ترک 3%، اورال 2%، سولاک 5/1%، سمور 5/0% و سفیدرود 5/3% از آبدهی کل رودخانه ای به دریای خزر را دارا هستند. رودخانه های بزرگ دریای با آوردن حجم زیادی آب و رسوب به داخل دریا سبب تشکیل دلتاهای گسترده ای شده اند که بزرگ ترین آن ها دلتای ولگا است که از نظر وسعت یکی از بزرگ ترین دلتاهای روی زمین است. دلتاهای دریای خزر در بخش های شمالی، باختری و جنوبی دریا پراکنده اند و بخش عمده ای از گستره ی ساحلی را تشکیل می دهند. بخش خاوری دریای خزر با داشتن آب و هوای خشک اکنون تقریبا فاقد رودخانه و دلتا است. سواحل دریای خزر دارای توپوگرافی و کاربری اراضی متفاوتی از جمله اراضی پست مرتبط با مصب رودخانه ها، خلیج ها و یا پیش گیری های آب دریا در خشکی و سواحل نسبتا بلندتر ماسه ای و شنی است (16). بسیاری از نیازهای انسان برای زندگی را آب و گیاهان تامین می کنند که تحت تاثیر تنش های محیطی قرار دارند. آب یکی از مهم ترین ماده موجود در طبیعت است به طوری که تنوع گیاهان گوناگون در نقاط مختلف کره زمین بیش از هر عامل دیگر به مقدار آبی بستگی دارد که در دسترس شان قرار می گیرد. اکثر تنش هایی که به گیاه وارد می شود در اثر تنش هایی است که طی چندین روز کاهش ذخیره آب خاک تولید می گردد (1). شوری یکی از عوامل اصلی تنش زای محیطی برای گیاهان در بسیاری از نقاط جهان به شمار می رود که اثر بازدارنده بر رشد و متابولیسم گیاهان را دارد (9). پراکندگی اراضی شور در جهان یکنواخت نیست. کشور ایران دارای مساحت زیادی از باتلاق های شور می باشد، منظور از خاک شور خاکی می باشد که EC عصاره اشباع آن بیشتر از 4 دسی زیمنس بر متر و درصد سدیم تبادلی (ESP) آن کمتر از 15 باشد. اگر غلظت نمک به حدی باشد که باعث تقلیل پتانسیل آب به اندازه 5/0- تا 1- بار شود به آن تنش ناشی از نمک گفته می شود. تراکم زیاد نمک در خاک سبب کندشدن یا متوقف شدن طول ریشه و در نهایت کاهش تولید ریشه می شود. اثر تنش شوری بر گیاهان به غلظت نمک و زمان قرار گرفتن در معرض نمک، ژنوتیپ گیاه و عوامل محیطی بستگی دارد. پاسخ گیاه به شوری بسته به غلظت و ترکیب نمک در محلول خاک و زمان مواجه شدن با شوری متفاوت است. کشت گیاهان شور زیست با بهره گیری از آب های لب شور، آب زهکش و آب دریا در تولید گیاهان متحمل به شوری و یا شورپسند موجب کاهش فشار بر منابع محدود آب شیرین می شود (11). گیاهان شورپسند قادرند چرخه زندگی خود را در اراضی شور کامل کنند و در صورت وجود برنامه های مدیریتی درست، می توان از آنها به نحو مطلوب بهره برداری کرد (12). یکی از مشکلات مهم امروزه کاهش دسترسی به آب شیرین (متعارف) است (14)، که با توجه به آن در سال های اخیر و افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی اهمیت استفاده از آب های نامتعارف به خصوص آب شور افزایش یافته است (8).

نویسندگان

فهیمه کریم پور

دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

مجتبی خوش روش

استادیار گروه مهندسی آب- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

محمدعلی غلامی

دانشیار گروه مهندسی آب-دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

وحید اکبرپور

استادیار گروه باغبانی-دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری