سجاد کردی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران
سعید فتاحی سیاه کمری - کارشناس ارشد گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور ارزیابی اثر کودهای زیستی، شیمیایی و تلفیقی نیتروژن بر عملکرد و کیفیت ذرت علوفه ای در کشت مخلوط افزایشی با ریحان، آزمایشی طی سالهای 1393 و 1394 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه لرستان اجرا شد. فاکتور اول کاربرد کود در چهار سطح شامل: عدم کاربرد کود، کود شیمیایی نیتروژن، کود زیستی نیتروکسین و کاربرد تلفیقی 50 درصد کود نیتروژن + کود زیستی نیتروکسین و فاکتور دوم، ترکیبهای کشت شامل: کشت خالص ذرت علوفه ای، کشت مخلوط ذرت علوفهای + 25 % ریحان، کشت مخلوط ذرت علوفه ای + 50 % ریحان، کشت مخلوط ذرت علوفه ای+ 75 % ریحان و کشت مخلوط ذرت علوفه ای + 100 % ریحان بود. نتایج نشان داد که تیمار کود شیمیایی نیتروژن دارای بیشترین مقدار وزن خشک کل (2/20 تن در هکتار ) بود. همچنین در بین ترکیبهای مختلف کشت، بیشترین مقدار وزن خشک کل (2/19 تن در هکتار) به کشت خالص ذرت اختصاص یافت، هرچند با تیمار کشت مخلوط ذرت علوفه ای + 25 % ریحان از لحاظ عملکرد خشک کل اختلاف معنی داری نداشت. نتایج حاصل از صفات کیفی علوفه ذرت نشان داد که تلفیق 50 درصد کود شیمیایی نیتروژن + کود زیستی نیتروکسین دارای بیشترین میزان پروتئین و کربوهیدرات محلول در آب و دارای کمترین میزان الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF) بود. بیشترین درصد پروتئین، کربوهیدرات محلول در آب، NDF و ADF در کشت خالص ذرت مشاهده گردید. نتایج نشان داد که تیمار تلفیق 50 درصد کود شیمیایی نیتروژن + کود زیستی نیتروکسین میتواند به عنوان یک راهکار برای کاهش مصرف کود شیمیایی نیتروژن در راستای کشاورزی پایدار توصیه گردد.

پروتئین، ذرت، کربوهیدراتهای محلول، کشت مخلوط، نیتروکسین.