فرهود گل محمدی - استادیار و دکترای رشته ترویج و آموزش کشاورزی و عضو هیئت علمی تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند- و عضو بسیج اساتید استان خراسان جنوبی

روستای چنشت در ادوار گذشته تاریخی جزء دهستان نهار جان بوده، در حال حاضر از توابع شهرستان سر بیشه میباشد. این روستا که با الگوهای معماری کوهپایه ای ساخته شده است دارای نظمی خاص و زیباست. بافت معماری در این روستا شامل دو قسمت است یک بافت قدیم روستا که کاملا فشرده است و کوچه های تنگ و باریک در آن جاری اند. بافت جدید نیز به تبعیت از مسیر گسترش روستا در امتداد راه ورودی روستا شکل گرفته است و همچنان در حال رشد است. معماری این روستا از نوع کوهپایه ای و با دو نوع شکل گیری خطی و شعاعی می باشد. پوشش سقف ها از نوع تخت بوده و نماها اکثرا ساده می باشند. روستای چنشت و حوزه نفوذ آن به دلیل داشتن مزار کاهی و مزار سید حامد علوی و همچنین طبیعت زیبا و وجود غارهای چهل چاه و چنشت، در محل منطقه بیرجند و خراسان جنوبی شهرت دارد و این عوامل نقش اولیه و اساسی در جذب زائر و گردشگر به منطقه دارند. روش اصلی در گردآوری و تحلیل داده ها در این پژوهش مشارکت و مشاهده مستقیم نویسنده این مقاله در چند سال اخیر در فرایند اجرایی طرح گردشگری روستای چنشت می باشد که همراه با عکس های پژوهشگر در حین تحقیق و حضورش در وضعیت های مختلف روستای چنشت و توابع آن و بویژه روستای کاهی و زیارتگاه مزارکاهی می باشد. مشاهدات و یافته های نویسنده این مقاله نشان می دهد که اجرای درست طرح گردشگری در روستای چنشت می تواند در بهبود وضعیت مسکن های روستایی، افزایش کیفیت زندگی مردم و بازگشت افراد بومی به منطقه، حفظ میراث تاریخی، توسعه گردشگری، توسعه پایدار و ماندگاری مردم در این منطقه محروم و با قدمت زیاد تاریخی، در آینده بسیار موثر باشد.

روستاهای چنشت و کاهی، طرح هادی، گردشگری، مشارکت، توسعه پایدار، خراسان جنوبی