تجلی شفافیت در حقیقت فضای معماری: نقدی بر مبنای مرکز فرهنگی حیدرعلی اف، باکو، آذربایجان

ساختارهای ذهنی دستمایه بسیاری از کارهای هنری انسان است. انتقال مفاهیم ذهنی به دنیای واقعی تحت تاثیر محدودیت های موجود باعث کاهش قابل توجه کیفیت مفاهیم ذهنی می شود. انتقال تدریجی ساختارهای ذهنی به قالب معماری یکی از شیوه هایی است که میزان افت کیفی مفاهیم را نشان می دهد. بررسی انتقال مفاهیم ذهنی از بعد ریاضی محض به دنیای فرم ها آن هم از نوع معماری با کمترین تغییرات، موضوع این تحقیق است. در این راستا قصد بر این است تا از پرده ظاهر گذر کرده و به عرصه پنهان نزدیک شد تا بلکه از آن طریق به احکام ژرف تری از مفاهیم اصلی پی برد، و از آن طریق به ساختار شکل گیری فضای سیال معماری دست پیدا کرد. انتقال از ذهنیت ریاضی به عینیت معماری و بلعکس از طریق دستمایه قرار دادن انعطاف پذیری واحد مشترک و اولیه تشکیل دهنده در هر دو عرصه است که از به هنجار کشیدن تغییرات سه عامل طول، عرض و ارتفاع از بعد نظری و عملی آن محقق می شود. در اینجا مسئله تجلی شفافیت فضا در حقیقت معماری مطرح می شود. آیا به سخره کشیدن بعد پنهان حقیقت فضا باعث این امر یعنی تجلی شفافیت می شود یا بعد ظاهر آن، یعنی معماری است که باعث این تجلی می شود روش کاوشگرانه اتخاذ شده برای اخذ اطلاعات از طریق جستجوی منابع ریاضی برای فهم مفاهیم ریاضی سازنده بنیان های نظری اولیه صورت می گیرد. سپس با روشی تحلیلی، بنیان های نظری مقادیر تبدیل کننده در پیکره های ساده و پیچیده اما قابل فهم، بررسی می شوند. در انتها کلیه بررسی ها در یک نمونه اجرا شده (مرکز فرهنگی حیدرعلی اف) از منظر معماری به دقت موشکافی می شود. در یک جمع بندی اینطور به نظر می رسد که در آفرینش محض ریاضی مولفه هایی مانند زمان و جاذبه بدون جنبه عملکردی آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. عواملی که لحاظ آنها در معماری، آن ها را بشدت به سمت کالبدی شدن سوق می دهد. در این صورت جنبه های هنری معماری از قدرت قابل توجهی برخوردار خواهند شد که جنبه های عملکردی آن را در می نوردد و گام در عرصه ای می گذارد که به دلیلی پیچیدگی چشمگیری آن درک لحظه ای را در منظرهای متفاوت بوجود می آورد. به عبارت دیگر این حقیقت پنهان فضا است که شرایط تجلی درجات مختلف شفافیت فضا را بوجود می آورد؛ و از آنجاست که معماری بوجود می آید.

کلیدواژه ها:

حقیقت ، زها حدید ، ریاضی ، فضای معماری ، مرکز فرهنگی حیدرعلی اف