فاروق کارگر - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد تغذیه طیور گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهد
حسن کرمانشاهی - استاد تغذیه طیور گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهد
علی جوادمنش - استادیار ژنتیک و اصلاح دام گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی اثرات استفاده از میوه بلوط خام و عمل­آوری شده با هیدروکسید سدیم بر عملکرد و صفات کمی و کیفی تخم­مرغ و متابولیت های خون در مرغ های تخم­گذار، تعداد 336 قطعه مرغ بالغ سویه های-لاین W36 با سن 34 هفته تولید انتخاب و در یک طرح کاملا تصادفی با 7 تیمار، و تکرار و 12 قطعه مرغ در هر تکرار به مدت 8 هفته مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمارها به ترتیب شامل تیمار شاهد (بدون استفاده از میوه بلوط)، 10،5 و 15 درصد میوه بلوط خام و 10،5 و 15 درصد میوه بلوط عمل- آوری شده به مدت 24 ساعت با هیدروکسید سدیم پنج درصد بودند. نتایج نشان داد که با انجام عمل­آوری با هیدروکسید سدیم، میزان پروتئین خام میوه بلوط از 19/4 به 15/7 درصد افزایش و تانن آن نیز از 87/8 به 87/0 درصد کاهش یافت. اسیدهای آمینه متیونین، سیستین و لیزین نیز بعد از فرآوری به ترتیب از 063/0، 025/0 و 122/0 به 076/0، 067/0 و 285/0 افزایش یافت. تفاوت معنی­داری در سفیده تخم­مرغ بین تیمارها مشاهده شده به طوریکه تیمار شاهد بیشترین و تیمار 15 درصد بلوط خام کمترین میزان را داشت. درصد زرده تخم مرغ­های تغذیه شده با بلوط خام و عمل­آوری شده به طور معنی­داری بیشتر از گروه شاهد بود (05/0≥P). اختلاف معنی داری در صفات عملکردی بین تیمارها مشاهده نشد. ضخامت پوسته دارای اختلاف معنی­داری بین تیمارها بود. به طوریکه در تیمار شاهد بیشترین مقدار (08/394 میکرومتر) و تیمار حاوی 15 درصد میوه بلوط خام کمترین (16/386 میکرومتر) مقدار بود. استفاده از 10 درصد میوه بلوط عمل­آوری شده با توجه به زیاد بودن بلوط و همچنین ارزان بودن آن و بالا بودن قیمت ذرت می تواند جایگزین مناسبی برای ذرت باشد.

صفات عملکردی, عمل آوری, کیفیت تخم مرغ, مرغ تخم گذار, میوه بلوط, هیدروکسید سدیم