بررسی انتقادی بر ساخت معانی در تبارشناسی از منظر حکمت اسلامی
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی، دوره: 6، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JISS-6-3_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 423
نویسندگان
دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقر العلوم(ع)
استادیار گروه فلسفه دانشگاه باقرالعلوم (ع)
استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع)
حسین حاج محمدی (نویسنده مسئول)
دانشجوی دکتری فلسفه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم(ع)
چکیده
در این مقاله، دیدگاه برساخت گرایانه تبارشناسی درباره شکل گیری معانی از منظر حکمت اسلامی بررسی و نقد شده است. بنابراین، ابتدا توصیفی از دیدگاه تبارشناسی درباره معانی ارائه شده و نقش قدرت و عملکردهای گفتمانی در برساخت معانی تحلیل شده است. در ادامه با بهره گیری از مبانی رایج حکمت اسلامی، نقدها و اشکالات رویکرد برساخت گرایانه تبارشناسی در دو بخش؛ نقدهای مبنایی و پیامدها و تبعات معرفت شناختی در علوم انسانی تبیین گردیده است. تقلیل گرایی هستی شناختی، ذات انکاری از معانی، تاریخی گری غایت انکار، تقدم اراده بر ادراک و نفی روابط ضروری در شکل گیری نظام های معنایی از مهم ترین نقدهای مبنایی بر این رویکرد هستند. سپس پیامدها و تبعات این دیدگاه در علوم انسانی را برشمردیم. مهم ترین آن ها عبارت بودند از: تحویل گرایی ناموجه و تسری ویژگی معانی برساخته به تمامی معانی، اجتماع گرایی نامعقول در شکل گیری معانی، نسبی گرایی و فقدان معیار و ملاک سنجش و ارزیابی، مرگ حقیقت و نفی تطابق معانی با واقعیت فی نفسه اشیاء و قداست زدایی از علم. در پایان نیز دیدگاه حکمت اسلامی درباره معانی و انواع آن بیان شده است و امکان برساخته بودن معانی از منظر حکمت اسلامی در معانی اعتباری بررسی شده و تمایز این دیدگاه با قرائت برساخت گرایانه تبارشناسی تبیین شده است.کلیدواژه ها
معنا, برساختن, تبارشناسی, حکمت اسلامیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.