مهدی نوری پور - دانشیار ترویج کشاورزی و توسعه روستایی، دانشگاه یاسوج
الهام درخشان - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، گروه پژوهش های جغرافیایی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز، تبریز
زینب شریفی - دانش آموخته دکتری توسعه کشاورزی، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات توسعه گردشگری در روستاهای بخش مرکزی شهرستان بویر احمد انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 1180 خانوار روستایی از دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر بوده است که با توجه به جدول نمونه­گیری کرجسی و مورگان 298 خانوار روستایی به عنوان نمونه تعیین شد. نمونه­ها با روش نمونه­گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط متخصصان و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ تایید شد. نتایج مقایسه وضعیت پنج سال پیش (قبل از رونق گردشگری) دو گروه روستاها نشان داد در مولفه­های سرمایه اجتماعی، توجه به آداب و رسوم محلی، تمایل به زندگی در روستا، اشتغال و آگاهی زیست محیطی بین دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر تفاوت معنی داری وجود دارد، به طوری که در روستاهای گردشگر پذیر این مولفه­ها از میانگین بالاتری برخوردار بوده است. هم چنین نتایج مقایسه وضعیت فعلی دو گروه روستاها نشان داد تنها در مولفه های تخلف های اجتماعی و آگاهی زیست محیطی بین دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر تفاوت معنی داری وجود دارد، به طوری که رونق گردشگری، از لحاظ اجتماعی اثر منفی داشته و منجر به افزایش تخلف اجتماعی شده است و از لحاظ زیست محیطی تاثیر مثبت داشته و منجر به افزایش آگاهی زیست محیطی خانوارهای روستایی شده است. افزون بر آن، گردشگری از لحاظ اقتصادی و زیرساختی هیچ گونه اثر قابل ملاحظه ای در منطقه نداشته است.

اثرات اجتماعی, اثرات اقتصادی, اثرات زیرساختی, اثرات زیست محیطی, گردشگری روستایی