سعید تقی زاده - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه فردوسی مشهد
عباس کرم الدین - دانشکده مهندسی عمران - دانشگاه فردوسی مشهد

یکی از انواع رایج جداگرها، جداگرهای اصطکاکی پاندولی هستند. پژوهش ها نشان می دهند که استفاده از آن ها در زلزله های میدان نزدیک پاسخ ها همراه با تشدید خواهد بود. در سال های اخیر، پژوهشگران خاصیت تطبیق پذیری غیرفعال را در جداگرهای مذکور جای داده اند تا مشکل ایجاد پدیده ی تشدید در پاسخ های جداگر حل شود. در جداسازهای تطبیق پذیر به دلیل کاهش یافتن نیروی بازگردانندگی، جابه جایی جداساز افزایش می یابد. در نوشتار حاضر، دو نوع جداگر انحناء متغیر به نام های سیستم اصطکاکی پاندولی انحنا متغیر (V C F P S) و جداگر پاندولی بسامد متغیر (V F P I) در سازه ی معیار جداساز لرزه یی استفاده شده است. زلزله های اعمال شده در سازه ی مذکور در دو جهت افقی بوده و از مولفه ی قائم زلزله صرف نظر شده است. مدل سازه ی معیار جداساز لرزه یی به صورت سه بعدی است که در هر طبقه سه درجه آزادی دارد. تحلیل دینامیکی سازه ی معیار با روش شتاب میانگین ثابت نیومارک بتا انجام شده است. جداسازهای لرزه یی به صورت یکنواخت در سازه قرار گرفته و بررسی ها با استفاده از معیارهای ارزیابی و تاریخچه ی پاسخ سازه انجام شده است. مشاهده می شود که جداسازهای لغزشی متغیر به دلیل تغییر یافتن در خصوصیات جداساز نسبت به جداسازهای اصطکاکی پاندولی عملکرد بهتری دارند. به منظور کاهش دادن جابه جایی جداساز لرزه یی از روش کنترل نیمه فعال با استفاده از میراگر M R و کنترلر شبکه ی عصبی موجکی استفاده شده است. ولتاژ میراگر M R توسط الگوریتم کنترل محاسبه شده است تا نیروی کنترل بهینه ی سازه ایجاد شود. کنترلر ذکرشده توسط الگوریتم ژنتیک بهینه می شود. نتایج عددی نشان می دهند که استفاده از کنترل نیمه فعال برای کاهش جابه جایی جداساز لرزه یی در مقایسه با افزایش ضریب اصطکاک سطح لغزش و کنترل غیرفعال موثرتر است.

جداساز لرزه یی انحناء متغیر (V C F P S), جداساز لرزه یی بسامد متغیر (V F P I), سازه ی معیار جداساز لرزه یی, کنترل نیمه فعال, شبکه ی عصبی موجک