نجمه انبیایی - مرکز تحقیقات بیماریهای دهان، فک و صورت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
علی باقرپور - مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
اعظم احمدیان یزدی - مرکز تحقیقات بیماریهای دهان، فک وصورت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
راضیه خدابخش - دندانپزشک، تورنتو، کانادا

مقدمه:هدف از این مطالعه مقطعی، بررسی حجم سینوس ماگزیلاری و میزان پنوماتیزاسیون استخوان آلوئول در ارتباط با سن و جنس بود. مواد و روشها: در این مطالعه، تصاویر CT اسکن سینوسهای ماگزیلاری 199 بیمار بالغ بررسی شد. در تصاویر کرونالCT  اسکن، میزان پنوماتیزاسیون استخوان آلوئول در محل هر دندان خلفی اندازه گیری شد و حجم سینوسهای ماگزیلاری به صورت سه بعدی با نرم افزار Amira محاسبه گردید. داده ها با آزمون همبستگی Spearman  و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل آماری قرار گرفت.   یافته ها:در این مطالعه از 199 بیمار مورد بررسی، 159 نفر آقا در بازه سنی 92-18 سال و 40 نفر خانم در بازه سنی  68-18 سال بودند. اندازه گیریها نشان داد که متوسط حجم سینوس ماگزیلاری در آقایان80/5 ±32/15  میلی لیتر و در خانمها 91/4 ±02/13 میلی لیتر بود و این اختلاف از لحاظ آماری در سمت راست و چپ معنی دار بود. (001/0P-value =  و 008/0 P-value =  به ترتیب). همبستگی معناداری بین سن و میانگین حجم سینوس ماگزیلاری بدست آمد (03/0=P-value  و 15/0- = r) که بیانگر این بود که با افزایش سن میزان حجم سینوس کاهش می یابد. ضریب همبستگی بالایی میان حجم سینوس ماگزیلاری و مقدار پنوماتیزاسیون استخوان آلوئول بدست آمد.  (58/0 = r راست و 72/0 = r چپ).  علیرغم بالاتر بودن میانگین پنوماتیزاسیون در آقایان، این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود، همچنین بین سن و میانگین پنوماتیزاسیون در سمت راست و چپ ضریب همبستگی معنی داری بدست نیامد. ( 05/0 < P-value) نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان دادند که حجم سینوسهای ماگزیلاری در آقایان بیشتر از خانمها بوده و این حجم با افزایش سن کاهش می یابد. میانگین پنوماتیزاسیون استخوان آلوئول ارتباطی با سن ندارد و بین دو جنس دارای اختلاف قابل توجهی نمی باشد.  

سینوس ماگزیلاری, حجم, پنوماتیزاسیون, CT اسکن