اعظم زین الدینی ریسه - دانشجوی دکتری بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
عصمت مهدیخانی مقدم - استاد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حمید روحانی - استاد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد مرادی - استادیار، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، مرکز تحقیقات پسته، سازمان توسعه و آموزش تحقیقات کشاورزی رفسنجان

پتانسیل 4 استرین باکتریایی پروبیوتیک شامل Pseudomonas fluorescens VUPF5, VUPF52 Bacillus cereus IPRI95 و Bacillus subtilis IPRI96 در افزایش فاکتورهای رشدی دو رقم پسته در شرایط حضور و عدم حضور نماتد (Meloidogyne incognita) بررسی شد. آزمایشی بر اساس طرح فاکتوریل با سه فاکتور رقم (بادامی و سرخس)، بیماری (حضور نماتد، عدم­حضور نماتد) باکتری (شاهد، IPRI95, IPRI96, VUPF5, VUPF52) درقالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام پذیرفت. فاکتورهای رشدی به دنبال تیمار باکتریایی در هر دو رقم افزایش نشان داد که مقادیر آن در رقم سرخس در مقایسه با شاهد بیشتر بود. حداکثر مقادیر افزایش یافته برای نهال­های پسته تیمارشده با باکتری­ها در حضور نماتد برای طول ساقه برابر با 1/75 و 1/12، طول ریشه 63/50 و 6/29، وزن تر ساقه 115 و 34، وزن تر ریشه 63 و 31، وزن خشک ساقه 41/34 و 52/18 و وزن خشک ریشه 1 و 1/17 درصد به ترتیب برای رقم سرخس و بادامی به دست آمد. تعداد گال بعد از چهار ماه در حضور باکتری به میزان 7/49 و 4/64  درصد و تعداد کیسه تخم 5/30 و 71 درصد به ترتیب در رقم سرخس و بادامی در مقایسه با شاهد کاهش داشتند. 

باکتری های پروبیوتیک, نماتد ریشه گرهی, رقم, پسته, کیسه تخم