سیدمجید میرابوالقاسمی - کارشناس ارشد روانشناس بالینی(دانشگاه خوارزمی)، مشاور مرکز پیوند تهران
نسرین خلیل زاده - دکتری نانوتکنولوژی (دانشگاهUPM مالزی)، عضو هیاتعلمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای

اریک برن بنیانگذار و نظریه پرداز مکتب تحلیل رفتار متقابل ساختار آدمی را از سه بخش؛ کودک، بالغ و والد معرفی میکند. از نگاه این مکتب، اگر چه انسان بر اساس انتخابهای بالغ سر نوشت خویش را تعیین میکند، اما دوران کودکی که منجر به بنیانگذاری پیش نویس نمایشنامه زندگی است، دوران بسیار مهمی در زندگی افراد محسوب میگردد. این دوران باعث میشود فیلترهای روانی شکل گرفته و آلودگیهای نفسانی که بیشتر ناشی از احکام غلط والدی است سرنوشت فرد را به دست گیرد. این مسئله باعث سخت شدن انتخابهای درست و جلوگیری از توسعه بالغ در آدمی میگردد. برن معتقد است؛ هر چقدر کودک باید و نبایدها یا احکام کمتری داشته باشد طبیعی تر خواهد بود و یا به عبارتی، آزردگی اش کمتر خواهد شد. در نتیجه بالغ او راحت تر و زودتر میتواند گسترش یابد. میدانیم زال درکودکی با طرد از طرف پدر، تحت نظر سیمرغ بزرگ شده و حتا در بازگشت دوباره بیشتر از دو سه منزل با پدر نبوده است. رویکرد مقاله حاضر؛ با مقایسه شاخصه های کودک طبیعی و زال، نشان میدهد که شخصیت خاص زال وابسته به دوران کودکی و رشد طبیعی وی میباشد. عاملی که باعث میشود گاه به شکلهای مختلف از فرامین سرپیچی کرده و رفتارهای خاص از خود بروز دهد.

شاهنامه، زال، سیمرغ، پیش نویس نمایشنامه زندگی، تحلیل رفتار متقابل