محسن شرفایی مرغکی - واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران
ابوالفضل محمودی - واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران

این نوشتار به معرفی بخشی از ادبیات دینی هندویی معروف به ادبیات پورانه­ای می­پردازد که خود حجم قابل توجهی از متون دینی هندو را تشکیل می­دهد. ادبیات پورانه­ای در یک تقسیم­بندی شامل دو بخش اصلی است که هر کدام پورانه­های مختلفی را در بر می­گیرد: 1. مهاپورانه­ها یا پورانه­های بزرگ؛ 2. اوپه پورانه­ها یا پورانه­های کوچک. واژه پورانه به معنی کهن و باستان است و ادعای فرقه­های هندویی بر این است که این متون شانی همسنگ وداهای چهارگانه داشته و به مثابه ودای پنجم مطرح­اند. این متون که عمدتا حاصل ادبیات شفاهی و مربوط به طبقه شتریه­ها (کشتریا=جنگاوران) بوده­اند، انعکاسی از تاریخ، فرهنگ و دین عامه هندو بوده و برای شناخت آنها حائز اهمیت­اند و با توجه به شواهدی که در آنها وجود دارد از سوی محققان جزو ادبیات کلاسیک دانسته شده­اند. مهم­ترین بخش ادبیات پورانه­ای مهاپورانه­ها هستند که به سه دسته شش تایی تقسیم شده و هر گروه متعلق به یکی از سه فرقه اصلی هندو است.

هند, دین هندو, ادبیات پورانه ای, مهاپورانه, اوپه پورانه