مطالعه کوشک ها و آرامگاه های چند اشکوبه در شبه قاره هند، ایران و آسیای میانه

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات شبه قاره، دوره: 9، شماره: 30
  • کد COI اختصاصی: JR_JSRU-9-30_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 667
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اسدالله جودکی عزیزی

دانشگاه مازندران

سیدرسول موسوی حاجی

دانشگاه مازندران

چکیده

ایران کنونی، آسیای میانه و شبه قاره ی هند، قلمرو شرقی جهان اسلام بوده اند . آثار زیادی در حوزه ی معماری در این سرزمین ها ساخته شدند که از الگو و عناصر معماری برابری برخوردار بودند.  یکی از این الگوها، گونه ای از عمارات موسوم به هشت بهشت با اندامی چند اشکوبه است. به رغم انجام پژوهش های بسیار در حوزه ی معماری، این گونه ی خاص به طور جامع مطالعه نشده است. پژوهش حاضر کوشیده است با بهره­مندی از چارچوب نظری موسوم به رهیافت تاریخی این موضوع را مطالعه کند. نتایج تحقیق نشان می دهد در ایران و آسیای میانه این الگو کارکرد تشریفاتی داشته و در شبه قاره همانند عموم هشت بهشت ها، استفاده ی یادمانی و آرامگاهی داشته است. به رغم اقلیم های متفاوت، ساختار این گونه بناها یکسان است. طرح برونگرای آنها در اقلیم خشک ایران و آسیای میانه با باغ و فضای سبز هویت پیدا می کرد و در اقلیم گرم و مرطوب شبه قاره طرح این بناها، پاسخی مناسب به محیط بود. طرح ساختاری این گونه از معماری باعث شد تا با نام های مختلفی چون، نمکدان ، مثمن و چوکندی خوانده شوند. بخش زیادی از این سرزمین ها در سده های متاخر یا در قلمرو جغرافیای سیاسی ایران بوده اند یا از نظر فرهنگی به شدت از آن اثر پذیرفته اند. این موضوع باعث شکل گیری فرهنگ هنری و معماری همسانی شد. 

کلیدواژه ها

معماری اسلامی, کوشک های چند اشکوبه, هشت بهشت, شبه قاره, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.