الهام زارع - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
نعمت الله ایرانزاده - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
غلامرضا پیروز - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

خاطره نویسی ژانری است که در طول تاریخ ادب فارسی نسبت به قصه و داستان، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با وقوع جنگ تحمیلی علیه ایران و توجه یکباره بسیاری از رزمندگان به ثبت خاطرات خود از دوران دفاع مقدس، این ژانر جانی تازه یافته است. حجم زیاد آثار چاپ شده در این ژانر اقتضا می کند تا پژوهشگران با موازین علمی به بررسی چیستی این نوع ادبی بپردازند. خاطره نوشته ماهیتی دوگانه دارد که بخشی از آن برگرفته از تاریخ و بخش دیگر آن مربوط به داستان است. هر خاطره نوشته با توجه به شگردهایی که در آن به کار رفته، به یکی از این دو ژانر گرایش دارد. یکی از ملاک هایی که می تواند گرایش داستانی خاطره نوشته ها را اثبات کند، تحلیل عناصر داستانی در آن است. این مقاله با بررسی عناصر مشترک میان خاطره نوشته و داستان، از جمله پیرنگ ، روایت ، گفتگو و شخصیت در اثر روایی دختر شینا، شباهت این اثر با ژانر داستان را اثبات کرده است.

خاطره, داستان, تاریخ, نوع ادبی, روایت شناسی, دختر شینا, دفاع مقدس