رضا زارعی - سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران
حسام قدوسی - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه زنجان
کاظم شاهوردی - سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران

یکی از مهمترین مسائل در مدیریت منابع آب، مسئله بهره­برداری بهینه از مخازن می­باشد. در این پژوهش از الگوریتم فرا ابتکاری علف هرز مهاجم (IWO) برای یافتن استراتژی­های تخصیص بهینه آب در سیستم تک مخزنه سد طازران واقع در غرب کشور برای یک دوره 10 ساله استفاده شده است. مدل توسعه یافته در این تحقیق برای بهره­برداری بهینه در حالت الگوی کشت وضع موجود تهیه گردیده است. اراضی پایین­دست سد به دو منطقه طازران و ایونده تقسیم می­شوند. تابع هدف تعریف شده حداقل­سازی کل کمبودها در طول دوره شبیه­سازی می­باشد. به­منظور بررسی عملکرد مخزن از شاخص­های قابلیت اعتماد زمانی، تامین حجمی و آسیب­پذیری استفاده شده است. نتایج حاصل از الگوریتم مورد بررسی با نتایج حاصل از الگوریتم ژنتیک(GA) مورد مقایسه قرار گرفته است. به دلیل عدم کفایت و همچنین توزیع نامناسب جریان رودخانه طازران، شبیه­سازی­­ها در دوحالت استفاده از جریان­ آب­های سطحی به تنهایی و تلفیق آب­­های سطحی و زیرزمینی انجام گرفته است. با توجه به نتایج به­دست آمده مشخص گردید که با استفاده از روش­های IWO و GA و استفاده همزمان از آب­های سطحی و زیرزمینی منطقه، این سد به ترتیب قادر به تامین 2/77درصد و 24/76 درصد از نیاز کل اراضی پایین­دست منطقه طازران می­باشد. شاخص­های اعتماد­پذیری و آسیب پذیری در منطقه طازران نیز به­ترتیب برابر 45/55 و 33 درصد در روش IWO و 72/52 و 41 درصد در روش GA می­باشند. واژه­های کلیدی: الگوریتم علف هرز، اعتماد­پذیری، بهره­برداری بهینه، منابع آب

الگوریتم علف هرز, اعتماد پذیری, بهره برداری بهینه, منابع آب