بررسی تاثیر فاصله قرارگیری صفحات مثلثی متصل به ساحل بر توپوگرافی بستر قوس 180 درجه جنگیه رودخانه کارون با استفاده از مدل فیزیکی

صفحات مثلثی از جمله سازه­هایی هستند که با اصلاح الگوی جریان در قوس رودخانه ضمن جلوگیری از آبشستگی ساحل بیرونی باعث تثبیت ساحل نیز می­شوند. این پژوهش به­منظور بررسی تاثیر فاصله قرارگیری صفحات مثلثی بر توپوگرافی بستر قوس جنگیه رودخانه کارون با استفاده از مدل فیزیکی قوس در فواصل 4، 5، 6 و 8 برابر طول موثر صفحات صورت گرفت. آزمایش­ها در شرایط مختلف جریان (اعداد فرود23/0، 26/0 و 29/0 در بازه­ی مستقیم پایین­دست قوس) صورت گرفت. در این پژوهش زاویه صفحات نسبت به ساحل بالادست 30 درجه بوده و کلیه آزمایشات در شرایط آب زلال انجام شد. نتایج نشان داد که صفحات مثلثی باعث انحراف لایه­های فوقانی جریان از ساحل بیرونی به طرف میانه مجرا شده و لایه­های پایینی به سمت قوس بیرونی حرکت می­کند که در اثر این رسوبات به سمت ساحل بیرونی هدایت شده و بین صفحات رسوب گذاری مشاهده می شود. مقایسه توپوگرافی بستر نشان داد که خط القعر از ساحل خارجی به سمت پنچه صفحات منتقل می­شود که باعث کاهش عمق آبشستگی پنجه ساحل خارجی می گردد. در شرایط مختلف جریان حداکثر عمق آبشتگی در فاصله نصب 5 برابر طول موثر کمترین مقدار را داشت به­طوری­که در مقایسه با فاصله نصب 4 برابر طول موثر 45 درصد و نسبت به فاصله نصب 8 برابر طول موثر 56 درصد کمتر است از این رو فاصله بین صفحات 5 برابر طول موثر صفحه توصیه می گردد.

کلیدواژه ها:

سازه های زیست محیطی ، صفحات مثلثی ، قوس رودخانه ، فرسایش سواحل ، ساحل سازی