بررسی تطبیقی جایگاه عقل در تفسیر قرآن از منظر امام موسی صدر و شیخ محمد عبده

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه سراج منیر، دوره: 8، شماره: 27
  • کد COI اختصاصی: JR_SERAJ-8-27_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 386
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی شریفی

استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

زهرا بختیاری

کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با روش توصیفی و مطالعات کتابخانه ای به مقایسه تطبیقی آرای امام موسی صدر و شیخ محمد عبده به عنوان نمونه هایی از عقل شیعی و نومعتزلی پرداخته، جایگاه عقل را نزد آنان روشن کرده است و از طریق استناد به نمونه هایی از آیات قرآن، سعی در نشان دادن استدلال عقلی آن ها در تفسیر قرآن با تاکید بر مسائل اجتماعی دارد. پرسش اصلی تحقیق چنین مطرح می شود: موضع مشترک امام موسی صدر و شیخ محمد عبده درباره عقل و جایگاه آن در تفسیر چیست در پاسخ به این سوال، بر حجیت عقل به عنوان یکی از مدارک تفسیر عقلی تکیه می شود. سرانجام، با بررسی نظرات ایشان به این نتایج می رسد که هر دو در امکان فهم و جواز تفسیر قرآن برای همه انسان ها اتفاق نظر دارند. همچنین، هر دو قائل به حجیت عقل در تفسیر قرآن هستند و در پایان، هر دو از عقل در تفسیر قرآن، به عنوان قوه درک بدیهیات، تبیین و توضیح، استنباط گزاره های نظری و تاویل بخشی از ظواهر قرآن بهره کافی را برده اند.

کلیدواژه ها

عقل گرایی, امام موسی صدر, شیخ محمد عبده, تفسیر, روش تطبیقی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.