بررسی عوامل موثر بر زیستگاه مطلوب گونه پلنگ ایرانی با استفاده از پروتکل ارزیابی زیستگاه

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: سومین همایش بین المللی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پاک
  • کد COI اختصاصی: TGCE03_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1076
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عباس کاملی

دانش آموخته مقطع کارشناسی رشته محیط زیست دانشگاه زابل

الهام رضائی سلیمانی

دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته محیط زیست گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین دانشگاه پیام نور تهران شرق

چکیده

پلنگ ایرانی (Panthera pardus saxicolor) یکی از زیرگونه های پلنگ معمولی است که در لیست سرخ اعلام شده توسط اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) که در محدوده خطر انقراض (EN) قرار گرفته است. از اینرو تمرکز مطالعات و برنامه های اجرایی پروژه های ملی در راستای حفاظت از گونه طی سالیان اخیر از اهمیت بالایی برخوردار شده است. با توجه به اهمیت مسئله در این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر زیستگاه مطلوب گونه پلنگ ایرانی با استفاده از روش HPE در پنج منقطه حفاظت شده استان خراسان شمالی پرداخته شد. از اینرو در دو عامل اصلی طبیعی (قوچ، کل، آهو، پایکا، روباه و سایر طعمه ها، آب، پناه، غذا و وسعت و عامل مصنوعی (شکار، روستا، آغل، راه، شهر، زیست بوم و معدن) در محیط نرم افزار IDRISI مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد از بین عوامل طبیعی و زیررده طعمه ها قوچ، کل و آهو با وزن نهایی 424/0، 302/0 و 116/0 مهمترین اجزای رژیم غذایی و در زیررده عوامل محیطی عوامل پناهگاه و غذا به ترتیب با وزن نهایی 607/0 و 235/0 بیشترین نقش را در مطلوبیت زیستگاه پلنگ ایرانی از خود نشان دادند. از بین عوامل مصنوعی نیز عامل شکار، روستا، آغل و راه به ترتیب با اوزان 371/0، 271/0، 153/0 و 097/0 بیشترین نقش را در مطلوبیت زیستگاه گونه دارند. در نهایت با استفاده شاخص HSI به تعیین بهترین منطقه برای زیستگاه گونه پلنگ ایرانی پرداخته شد. نتایج این بخش نشان داد منطقه سالوک و ساریگل بهترین مناطق حفاظت شده به لحاظ مطلوبیت زیستگاه گونه هستند. نتایج این مطالعه به مدیران و برنامه ریزان حفاظت محیط زیست این امکان را فراهم خواهد آورد تا با انتخاب مناطق پیش بینی شده به عنوان زیستگاه مطلوب و همچنین فراهم آوری شرایط زیستگاه های دیگر با توجه به فاکتورهای معرفی شده در این مطالعه بتوانند محدوده بوم شناختی مطلوبی برای حفاظت از گونه فراهم آورند.

کلیدواژه ها

پلنگ ایرانی، HPE، زیستگاه مطلوب، خراسان شمالی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.