محمدحسین فدایی کرمانی - کارشنارس ارشد روان پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، ایران
جمیله فرخزادیان - استادیار، دانشکده پرستاری و مامایی رازی، کرمان، ایران
سکینه میری - مربی، دانشکده پرستاری و مامایی رازی، کرمان،ایران
رضا گوجانی - ارشد اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ایران

مقدمه: امروزه مصرف مواد مخدر به عنوان یکی از مهمترین معضلات بشری در سال های اخیر بیان شده است که پایه ها و بنیان های جامعه انسانی را تضعیف می کند. پژوهش های متعددی اهمیت دوران نوجوانی را برای شروع سوء مصرف مواد مخدر تایید کرده اند. با توجه به اینکه یکی از مهمترین استراتژی های پیشگیری از اعتیاد آگاه سازی افراد از طریق آموزش بهداشت با استفاده از مدل ها می باشد، این مطالعه با هدف تعیین اثر بخشی آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری از سوء مصرف مواد در دانش آموزان انجام شد.روش کار: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی بود که بر روی دانش آموزان مقطع دوم متوسطه در یکی از شهرهای جنوب شرق ایران انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دوم متوسطه بودند، نمونه گیری به صورت تصادفی چند مرحله ای انجام شد که در مجموع 120 نفر برای دو گروه مداخله و کنترل (60 نفر در هر گروه) انتخاب گردید. مداخله شامل یک برنامه آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بود که طی چهار جلسه آموزشی 75 دقیقه ای انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته رفتارهای پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر براساس مدل اعتقاد بهداشتی بود که در دو مرحله قبل ویک ماه بعد از آموزش تکمیل گردید.نتیجه: نتایج نشان داد آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتار های پیشگیری از سوء مصرف مواد موثر بوده است به طوریکه در مرحله پس از آزمون میانگین نمره رفتارهای پیشگیری کننده از سوء مصرف مواد در گروه مداخله (177/13±4/8) نسبت به گروه کنترل (148/4±9/3) افزایش چشمگیری داشت و اختلاف بین این دو گروه از نظر آماری معنی دار بود.( 0/001p= ،.(t=13/548نتیجه گیری: آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی در رفتارهای پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر تاثیر معنی داری داشته است. لذا پیشنهاد میشود جهت تقویت رفتارهای پیشگیری کننده از سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان به خصوص مقطع دبیرستان دورههای آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی توسط پرستاران جامعهنگر و روان پرستاران برگزار گردد.

مدل اعتقاد بهداشتی، رفتارهای پیشگیری، سوءمصرف مواد مخدر، دانش آموزان