کاربست دستور نقشگرای هلیدی بر سوره انشراح

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های ادبی - قرآنی، دوره: 5، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_PAQ-5-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 430
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم عزیزخانی

دانشجوی دکتری زبان وادبیات عربی دانشگاه اصفهان

سیدرضا نجفی سلیمانزاده

دانشیار گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه اصفهان

نصرالله شاملی

استاد گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه اصفهان

چکیده

در این مقاله، سوره انشراح با تحلیلی زبانشناختی، مبتنی بر دستور نظام­مند هلیدی، در سه فرانقش تجربی، بینافردی و متنی، مورد بررسی قرار می­گیرد. این پژوهش کلیه جملات سوره را، در سه فرانقش مذکور به صورت جداگانه بررسی می­کند و ضمن تحلیل برجسته­سازی زبانی، باز­­تاب ویژگی­های معنایی متن در ویژگی­های بافت موقعیت را مورد بررسی قرار می­دهد. در فرانقش تجربی، مشخص شد که فرایند مادی بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است که این بسامد، با فضای سوره هماهنگ است؛ چرا که ابتدای سوره، از عمل اتفاق افتاده( نزول نعمت­های الهی بر پیامبر(ص) )، سخن می­گوید و انتهای آن نیز، خداوند پیامبر را به عمل و شکرگزاری دعوت می­کند. در فرانقش بینافردی، وجه اخباری و زمان ماضی برجسته شده­اند که نزول نعمت­های الهی را تایید و هر گونه شک را ناممکن می­کنند. در فرانقش متنی، مشخص شد که نعمت­های خداوند درحق پیامبر خود، شناخته شده هستند و امری نو نیستند؛ لذا اطلاع شناخته شده و قدیمی در این سوره، بیشترین بسامد را دارد. انسجام دستوری و انسجام واژگانی با ایجاد انسجام، نقش مهمی در تایید محتوای سوره دارند.  

کلیدواژه ها

زبان شناسی نقشگرا, دستور نظام­مند هلیدی, قرآن, سوره انشراح

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.