فریده اصغرزاده یزدی - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

فرهنگ یک برنامه درسی به این معنا نیست که یک روابط ایستا در جریان است، بلکه افرادی در کلاس درس وجود دارند که دارای فرهنگهای خانوادگی، فهم و ارزشهای متفاوتی هستند که برآمده از نژاد، قومیت، جنسیت، طبقه اجتماعی و تصورتشان است ولی در عین حال با یکدیگر شباهتهایی دارند، در کلاس درس یک فرهنگ کلی و عام نه بطور یکپارچه، بر کل آن احاطه دارد. افراد علاوه بر تاثیری که فرهنگ کل بر آنها دارد تحت تاثیر فرهنگ خاص خود هم هستند. اکثر مربیان به چند فرهنگی معتقدند زیرا باعث رقابت و قرار گرفتن فرد در کنار دیگر نژادها میشود. بسیاری معتقدند که مدرسه نمیتواند به تغییر جامعه بپردازد چون خود جزیی از آن و تحت تاثیر جامعه میباشد. فرهنگی که در مدرسه جریان دارد برنامه درسی و تمام افرادی که با هم تعامل دارند را تحت پوشش خود میگیرد. بهرهگیری از یک نگاه فرهنگی موجب میشود برنامه درسی را نه تنها به عنوان هدف، بلکه به صورت مجموعه ای از پویایی های در هم تنیده ببینیم. مفهوم برنامه درسی به عنوان فرهنگ به ما یاد میدهد که نسبت به نظامهای اعتقادی، ارزشها، رفتارها، زبان، تجلیات هنری، محیط تربیتی، روابط قدرت و مهمتر از همه هنجارهایی که مبنای تعبیر و تفسیر ما از امور صحیح و ناصحیح است، حساس باشیم. برنامهدرسی چهارچوب تحلیلی نظامداری که مبنای توصیف فرهنگهای برنامهدرسی قرار گرفته را مشخص میکند که این چهارچوب ابزاری برای شناخت و مورد سوال قرار دادن اعمال آشکار عقاید زیر بنایی در مورد تدریس و یادگیری، التزامهای درگیر شدن با کار برنامه درسی و چشم اندازهای ضمنی اجتماعی و سیاسی فراهم میکند. این مقاله کوشش بر این است که ابتدا تعریف مختصری از فرهنگ، مولفه ها، ابعاد، ویژگیها و عناصر، فرهنگ عامه و سپس به رابطه فرهنگ با برنامه درسی و بالعکس، چند فرهنگی و بازآفرینی فرهنگی و کثرت گرایی فرهنگی پرداخته شود.

فرهنگ، برنامه درسی، فرهنگ برنامه درسی، چند فرهنگی، تدریس.