علی میرزاصالحی - دانشجوی کارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

موفقیتهای بشر درباره شناخت و بهره برداری از خویشتن خویش، نسبت به سایر موفقیتهای او در زندگی در مرتبهای پایین تر قرار دارد. با این حال ضرورتهای دینامیسم درونی ما، هر لحظه ما را به شناخت بیشتر و بهره برداری عالیتر درباره خویشتن تحریک میکند. افزایش معرفتهای ممکن و میل و گرایش به صفات اصیل انسانی خود، زمینه تعالی و رشد اخلاقی همه جانبه را برای وی رقم خواهد زد. حقتای یکی از مهمترین و موثرترین ابزارهای این معرفت، میتواند کلام امیرالمومنین (ع) باشد که در خطبه متقین متجلی است. محور این خطبه چنانکه از نامش پیداست، توصیف متقین یا پرهیزگاران است. در واقع امام علی (ع) به دنبال ترسیم یک منشور اخلاقی برای یک زندگی ایده آل است. در نگاه کلی خطبه متقین یک مطلب را دنبال میکند و آن صفات پرهیزکاران است که امام در حدود یک صد و ده صفت در این خطبه برای پرهیزکاران بیان فرموده است. اگر با جزئیات بیشتری خطبه متقین را مورد بررسی قرار دهیم، خواهیم دید که این صفات ناظر به ابعاد مختلفی از زندگی پرهیزکاران با تاکید بر اخلاق است. بنابراین از این مقاله میتوان به عنوان یک منشور اعتدال اخلاقی برای جوانان بهره گرفت، تا بتوانند از سرچشمه علم و معرفت یعنی کلام مولای متقیان، علی (ع)، راه رسیدن به تقوای الهی را پیدا کنند.

امام علی (ع)، نهج البلاغه، خطبه متقین، تربیت اخلاقی، اعتدال اخلاقی، صفات متقین