اعظم وکیلیان - گروه تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش گرایش تعلیم و تربیت اسلامی، دانشگاه پیام نور، همدان، ایران
فروزان ضرابیان - استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور ، همدان، ایران

در این پژوهش به بررسی فلسفه تربیتی با تاکید بر مهارت های پرسشگری و تفکر انتقادی در دانشجویان پیام نور همدان پرداخته شده است. بنا به اقتضای سوالات پژوهش از روشهای تحقیق تحلیلی، هرمنوتیک و استدلال قیاسی (عملی) بهره گرفته شده است. فلسفه تربیتی، نخست با بررسی بعد ساختاری (چیستی) و سپس بعد کارکردی (چرایی) خانواده در آموزه های دینی و درنهایت ترسیم دلالتهای ابعاد فوق (چگونگی) در امر تربیت، تببین گردیده است. روش پژوهش، نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر همدان بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 60 نفر (برای دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه) انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، آزمون سنجش پرسشگری رابرت فیشر و پرسشنامه سنجش تفکر انتقادی ریکتس (2003) می باشد که به صورت پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. یک کارگاه هشت جلسه ای (هفته ای یک جلسه) تشکیل شد و از روش کلاس داری به شیوه حلقه کندوکاو شارپ لیپمن و از داستانهای فکری فلیپ کم و رابرت فیشر بهره گرفته شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس به وسیله نرم افزار SPSS21 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد نمرات پیش آزمون مهارت پرسشگری با پس آزمون آن رابطه معنی داری دارد. با کنترل این رابطه، تفاوت بین میانگین های تعدیل شده نمرات مهارت پرسشگری در مرحله پس آزمون (بعد از کنترل نمرات پیش آزمون) در دو گروه آزمایش و کنترل معنی دار است .

فلسفه تربیتی، مهارت های پرسشگری، تفکر انتقادی، پیام نور همدان