هقایسه هیزاى ترکیبات هوثره و خواص آنتی اکسیدانی عصاره های اتانلی سه گیاه نعناع فلفلی، اکالیپتوس و باباآدم

نعناع گیاهی از خانواده نعنائیان (Labiatae) می باشد که گونه نعناع فلفلی با نام علمی .Mentha piperata L، یکی از معروف ترین گونه های آن می باشد. اکالیپتوس با نام علمی Eucalyptus camadulensis Dehnh از خانواده اکالیپتیان (Eucalypteae) و باباآدم با نام علمی Arctium lappa از خانواده گل ستاره ا ی ها (Asteraceae) می باشد. پژوهش حاضر به مقایسه ترکیبات شیمیایی موثره شناسایی شده با دستگاه گاز کروماتوگرافی و همچنین بررسی خواص آنتی اکسیدانی سه گیاه نعناع فلفلی، اکالیپتوس و باباآدم پرداخته است. سه گیاه مورد پژوهش از مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان تهیه شد. نمونه ها بعد از تمیز شدن و پاک کردن برگ ها در دمای اتاق خشک شدند و پس از آن با استفاده از آسیاب پودر شده و از الک با مش 40 عبور داده شدند. در این پژوهش از عصاره اتانولی استخراج شده از گیاهان به مدت 24 ساعت، استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل و سه تکرار انجام گردید. از نرم افزار SAS برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و از آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح 5 درصد برای مقایسه ی میانگین داده ها استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده عمده ترین ترکیب موجود در عصاره نعناع فلفلی، منتول (33/46 درصد)، عصاره اکالیپتوس، اوکالیپتول (46/13 درصد)، عصاره اکالیپتوس، اوکالیپتول (46/13 درصد) و عصاره باباآدم، 9 و 12- اکتا دکادینوئیک اسید (33/57 درصد) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که گیاه نعناع فلفلی بیشینه میزان ترکیبات فنولی را به خود اختصاص داد (396/5 پی پی ام) و بعد از آن گیاه اکالیپتوس قرار داشت. گیاه باباآدم کمترین میزان ترکیبات فنولی (33 پی پی ام) را دارا بود (p<0/05). در ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های گیاهان مختلف با آزمون مهار رادیکال های آزاد DPPH، مشخص شد که بیشینه DPPH عصاره ها مربوط به نمونه نعناع فلفلی بود (95/97) که اختلاف آماری معنی داری با نمونه اکالیپتوس نداشت در حالی که نمونه باباآدم کمترین مقدار (83/6) را از این جهت دارا بود.

کلیدواژه ها:

آنتی اکسیدانی ، اکالیپتوس ، باباآدم ، نعناع فلفلی