فاطمه خلیلی - گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
محمدمهدی فرقانی فرد - گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
محمدرضا عباس زادگان - مرکز تحقیقات ایمونولوژی، پژوهشکده بوعلی، مشهد، ایران

سرطان کولورکتال (CRC) سومین سرطان شایع در جهان است. علی رغم اطلاعات و پیشرفت های زیادی که در مورد این بیماری بدست آمده هنوز ناشناخته های زیادی نیز در مورد نحوع عمل ژن ها و ارتباط بین این ژن ها در مسیرهای پیام رسانی سلولی وجود دارد. تحقیقات امروزی تاکید روزافزونی بر شناخت مولکولی بیماری و شناسایی مارکرها برای تشخیص سریعتر و به دنبال آن درمان به موقع بیماری می باشند. با توجه به اهمیت نقش و تعاملات ژن ها در مسیرهای پیام رسانی سلولی که کنترل رشد و تکثیر سلول را برعهده دارند، در این تحقیق که در پژوهشکده بوعلی مشهد انجام شد، اثر دو ژن WWC1 و FRMD6 که در مسیر پیام رسانی HIPPO فعالیت دارند، در این تحقیق که در پژوهشکده بوعلی مشهد انجام شد، اثر دو ژن WWC1 و FRMD6 که در مسیر پیام رسانی HIPPO فعالیت دارند، بررسی شد. بیان این دو ژن در نمونه های سلول نرمال و توموری 46 بیماری مبتلا به CRC با استفاده از تکنیک Real time PCR آنالیز شدند. داده های حاصل بوسیله نرم افزار SPSS و توسط آزمون های ناپارامتری Mann-Whitney Test و Kruskal-Wallis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در ژن WWC1؛ 54/33 درصد از بیماران مبتلا به CRC دچار تغییر در میزان بیان ژن شدند، به این ترتیب که 26/08 درصد از بیماران دارای کاهش و 28/25 درصد دارای افزایش در بیان ژن بودند. در مورد ژن FRMD6 نیز 65/20 درصد از بیماران CRC دارای تغییر در میزان بیان ژن بودند. به این ترتیب که 28/25 درصد دارای کاهش بیان ژن و 36/95 درصد افراد دارای افزایش بیان ژن بودند. نکته مهمتر اینکه رابطه معناداری بین تغییر بیان ژن در دو ژن مذکور دیده می شود، یعنی در هرجا که ژن WWC1 افزایش بیان دارد، ژن FRMD6 نیز افزایش بیان نشان می دهد و بالعکس.

سرطان کولورکتال، مسیر پیام رسانی HIPPO، ژن WWC1، ژن Real-time PCR FRMD6