مطالعه تغییرات و ناهنجاری های ریخت شناسی لاک پشت برکه ای (Emys orbicularis(Linnaeus, 1758 در استان گلستان

ناهنجاری های ریخت شناسی در لاک پشتان می تواند تاثیر مهمی در گزینش افراد جمعیت ایفا کند. این ناهنجاری ها ممکن است تحت تاثیر متغیرهای محیطی مانند دما، آلودگی و رطوبت طی تکوین جنینی و یا طی دوره زندگی جاندار رخ دهد. در این مطالعه تغییرات و ناهنجاری های ریخت شناسی جمعیت های لاک پشت برکه ای Emys orbicularis استان گلستان مورد مطالعه قرار گرفت. طی این مطالعه، در مجموع 134 نمونه لاک پشت برکه ای از 13 ایستگاه مختلف استان گلستان طی سال های 1394 تا 1397 جمع آوری و از نظر تغییرات ریخت شناسی، ناهنجاری و آسیب های محیطی مورد بررسی قرار گرفتند. تعداد سپرهای لاک پشتی در این گونه به ترتیب: گردنی یک سپر، مرکزی پنج سپر، کناری چهار جفت سپر، حاشیه ای 11 جفت، روی دمی دو سپر و شش جفت سپرهای گلویی، بازویی، سینه ای، شکمی، رانی، مخرجی به همراه یک جفت سپر زیربغلی و یک جفت کشاله رانی می باشند. از کل لاک پشتان، 14 نمونه از 74 نمونه ماده (18/91 درصد)، 3 نمونه از 32 نمونه نابالغ (9/37 درصد) و 11 نمونه از 30 نمونه نر (36/66 درصد) در لاک پشتی و شکمی آسیب های محیطی از جمله سوراخ شدگی، خراشیدگی و خورده شدگی مشاهده گردید. 7 نمونه از کل نمونه ها 5/22 درصد) نااهنجار با سپرهای لاک پشتی متفاوت، 8 نمونه (35/97 درصد) دچار آسیب های از جمله شکستگی فک پایین، بسته بودن چشم ها، قطع شدن انگشتان دست بودند. 69 نمونه (51/49 درصد) دارای دم بریده و ناقص بودند. از دلایل این آسیب های محیطی می توان به گسترش روستاها، فعالیت های انسانی، افزایش دمای جهانی و گسترش فعالیت های شیلات و پرورش آبزیان در مصعب رودخانه ها و تالاب ها اشاره کرد. همچنین ناهنجاری های ریخت شناسی می تواند ناشی از آلودگی های صنعتی و کشاورزی و کاهش تنوع ژنتیکی به دلیل قطعه قطعه شدن زیستگاه باشد.

کلیدواژه ها:

ریخت شناسی ، ناهنجاری ، لاک پشت برکه ای ، Emys orbicularis ، گلستان