عادل کاشفی - لابراتوار نوروساینس و رفتار، دپارتمان علوم فیزیولوژی، دانشگاه برازیلیا، برازیلیا، برزیل
رناتابی دوآرته - لابراتوار نوروساینس و رفتار، دپارتمان علوم فیزیولوژی، دانشگاه برازیلیا، برازیلیا، برزیل
فرناندو ام جیسوس - لابراتوار نوروساینس و رفتار، دپارتمان علوم فیزیولوژی، دانشگاه برازیلیا، برازیلیا، برزیل
عباس حق پرست - مرکز تحقیقات نوروساینس، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

متیل فیندات (ریتالین) به عنوان یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که به عنوان دارویی برای درمان بیش فعالی، اختلال توجه و نارکولپسی استفاده می شود. مطالعات محدودی روی پتانسیل اعتیاد آور متیل فنیدات در پستانداران غیرانسانی (نمونه میمون) انجام شده است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی اثر متیل فنیدات در ایجاد ترجیح مکان شرطی بود و اینکه آیا کانابیدیول به عنوان یک درمان دارویی در دوره خاموشی قادر به مهار بازگشت در میمون هاینر می باشد یا خیر. در این مطالعه، از 5 قلاده میمون نژاد (Callithrix penicillata) از مرکز نخستی شناسی دانشگاه برازیلیا کشور برزیل مورد استفاده قرار گرفت. حیوانات به مدت 10 روز و روزانه 15 دقیقه در داخل دستگاه CPP (دستگاه ترجیح مکان شرطی) قرار گرفتند و به طور متناوب متیل فنیدات با دوز 5 میلی گرم بر کیلوگرم یا سالین به صورت درون صفاقی دریافت نمودند. پس از تست ترجیح مکان شرطی حیوانات به صورت روزانه کانابیدیول با دوز 30 میلی گرم بر کیلوگرم دریافت نمودند، این کار تا خاموشی کامل ادامه یافت و روز پس از خاموشی (بازگشت) حیوانات یک دوز اولیه از ریتالین دریافت نمودند و سپس به مدت 15 دقیقه در دستگاه قرار گرفتند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان می دهد که مدت زمانی که حیوان در بخش شرطی سازی در روز تست و روز بازگشت قرار می گیرد به صورت معناداری بیشتر از روز پیش از شرطی سازی می باشد و P<0/05 می باشد. همچنین ما دریافتیم که اثرات ریتالین بسیار قوی و طولانی مدت است، بطوریکه این اثرات می تواند در طی دوران شرطی سازی، خاموشی و حتی بازگشت به صورت ماندگار حفظ شوند. بنابراین ریتالین قادر است پاسخ CPP را در پستانداران غیرانسان ایجاد کند و در نتیجه کانابیدیول قادر به اصلاح پاسخ CPP ناشی از ریتالین نمی باشد.

ریتالین، بازگشت، پستانداران غیرانسان، خاموشی، کانابینول