بررسی اثر متیل ترشیو بوتیل اتر بر DNA سلول های خونی ماهی کلمه دریایی خزر (Rutilus caspicus) به روش کامت قلیایی در شرایط آزمایشگاهی

متیل ترشیو بوتیل اتر (MTBE) سبب افزایش میزان اکسیژن سوخت می شود و میزان مونواکسید کربن و آلودگی هوا را کاهش می دهد. MTBE در خاک بسیار متحرک است و حرکت آن در آب تابع قوانین حرکت آب در خاک است. MTBE مقاومت زیادی به تخریب زیستی دارد و نیمه عمر آن در آب بالاست. جذب آن توسط ذرات خاک ضعیف، دارای حلالیت بالایی در آب و بسیار متحرک است. این تحقیق به منظور بررسی میزان اثر این آلاینده بر روی DNA سلول های خونی ماهی کلمه دریای خزر که در معرض غلظت های 50، 100 و 150 میلی گرم بر لیتر MTBE به مدت 7، 14 و 21 روز قرار گرفته بودند انجام شد. میانگین درجه حرارت آب 1±19، اکسیژن آب 0/2±7/6 میلی گرم در لیتر و شوری صفر در نظر گرفته شد. تعداد 220 عدد ماهی کلمه دریای خزر با متوسط طول بدن 30±150 میلی متر و وزن 3±15 گرم از کارگاه تکثیر سیجوال واقع در بندر ترکمن در استان گلستان تهیه شد و توسط کیسه های حاوی آب (1/3) و اکسیژن (2/3) به آزمایشگاه دانشگاه اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران منتقل شد. در آزمایشگاه برای آداپتاسیون ماهی ها با شرایط محیطی آنها را در آکواریوم به حجم 150 لیتر آب و به کمک پمپ اکسیژن به مدت 10 روز برای انجام آزمایش نگهداری شدند. در این مدت از غذای آماده ماهی (بیومار شناور) استفاده شد. بعد از دوره آداپتاسیون تعداد 13 عدد ماهی در آکواریوم های 50 لیتری قرار داده شد که مجموع آکواریوم های شاهد 3 عدد و تعداد آکواریوم های تیمار 9 عدد بود. در هفته اول، دوم و سوم آزمایش، سه ماهی به صورت تصادفی از هر آکواریوم برداشت و خون ماهیان گرفته شد و پس از انجام مراحل تعیین شده خون ماهیان بر روی لام تثبیت و برای مشاهده با میکروسکوپ فلورسانس لام ها در یخچال نگهداری شدند. در این مطالعه برای بررسی میزان تخریب DNA از نرم افزار Casp 1.2.3b1 استفاده شد. در این نرم افزار چند مورد از مشخصات کامت قلیایی به صورت داده استخراج می شود. تحقیق حاضر نشان داد که اختلاف معنی داری بین شاهد و سایر تیمارها از لحاظ میزان تخریب DNA وجود دارد و با افزایش زمان در معرض قرارگیری، میزان آسیب DNA به طور معناداری افزایش یافته است (p<0/01).

کلیدواژه ها:

متیل ترشیو بوتیل اتر ، ماهی کلمه ، کامت قلیایی ، DNA ، سلول های خونی